De karakteristieke graansilo in de haven van Breskens siert
al 65 jaar de skyline van het dorp. Sinds 1997 is de 'Brood
en vis'-schildering van beeldend kunstenaar Johnny Beerens
daar onlosmakelijk mee verbonden. Dit monumentale
kunstwerk beheerst de omgeving van de vissershaven.
Onafscheidelijk: Breskens en de visserij
Afbeelding
De historische
visserssteiger in
Breskens, met kotters
aan weerszijden.
De broden en de vissen op de schildering
vertellen het verhaaL van de geschiedenis van
Breskens, aLs Landbouw- en vissersdorp. Met de
nieuwe plannen voor het havengebied van
Breskens moet de haven een recreatieve hotspot
worden. Welke invloed zuLLen de plannen hebben
op de visserij, de identiteit van het dorp en het
(im)materieeL erfgoed dat daarbij hoort?
De twee vissen die Johnny Beerens in zijn
schildering op de graansilo afbeeldde, verwijzen
vanzelfsprekend naar de identiteit van Breskens
als vissersdorp en naar de haven waarover de
twee vissen waken. De visserij is onLosmakeLijk
verbonden met de identiteit van de 'Bressiaander'.
De bedrijfstak speeLt echter pas sinds het einde
van de negentiende eeuw een roL van betekenis
in het dorp.
Breskens ontstond na inpoLdering van de schorren
Breskenszand door FiLips van KLeef in 1510 en was
toen vooraL een agrarische gemeenschap. De
visserij op zee, met name op haring en kabeLjauw,
was voor ZeeLand een beLangrijke bedrijfstak,
maar had voor Breskens Lange tijd weinig
betekenis. Rond 1800 steLde de Zeeuwse zeevis
serij niet veeL meer voor, maar ging het met de
kustvisserij en de visserij op de Zeeuwse stromen
daarentegen juist iets beter. Rond die tijd komen
we in de archieven de eerste (officiëLe) visser van
Breskens tegen, Pieter Notebaart, die zijn 'hengste
schuyt' genaamd Pietertje van Breskens no. 13
enkeL en aLLeen gebruikte om te vissen.
Het beroep van visser werd toen nog door sLechts
een enkeLing uitgeoefend; mogeLijk voerden
sommigen het beroep uit aLs nevenfunctie. In
1796 was minder dan 1 procent van de beroeps
bevoLking in Staats-VLaanderen (het huidige
Zeeuws-VLaanderen) visser. Tussen 1800 en 1850
ZEEUWS ERFGOED
nr. 4 2019