Meldpunt Erfgoed Zeeland iW7 -hT-: rjfrn r i t m M l L ".Vh-s u-.-ff wateren (Middelburg: Waterschap Scheldestromen, 2019) 86 pag.; ill, foto's. Uitgave van waterschap Schelde stromen waarin de landschaps- en waterstaatsgeschiedenis van Zeeland per regio besproken wordt, met aandacht voor Schouwen-Duiveland, Noord- en Zuid- Beveland, Tholen en Sint Philipsland, Walcheren en Zeeuws-Vlaanderen. Per regio worden diverse beeldbepalende elementen in het landschap gekozen en behandeld. Zeeuwsche jeugd herinneringen van M.G. Verhey (1882 1951): "Bin d'u meneer Veraai? Heef me is 'n and!" Bezorgd door Herbert Verhey (Rotterdam: Brave New Books, 2019) 282 pag. Op aandringen van zijn kinderen noteert de chemicus en ondernemer Martinus Gerardus Verhey in het voorjaar van 1945 zijn herinneringen aan vooral zijn in Middelburg afspelende jeugd aan het eind van de negentiende eeuw. Het manuscript van deze uitgewerkte herinneringen lag jarenlang in het Zeeuws Archief in Middelburg, maar is nu in boekvorm omgezet. Met personenregister. Jan Zwemer, Sjaak Kroon, De wordings geschiedenis van 'Pleidooi voor de moedertaal, de jeugd en de onderwijzers.' Een reconstructie op basis van de Zierikzeese brieven van J.H. van den Bosch (Eindhoven: Uitgeverij DAMON, 2019) 205 pag.; ill., foto's. In 1893 verscheen bij uitgeverij P. Noordhoff in Groningen het in de titel aangehaalde boek van de hand van Jan Hendrik van den Bosch, leraar Nederlands aan de vijfjarige hbs in Zierikzee. Het boek zou de daaropvolgende honderd jaar van grote invloed blijken op het schoolvak Nederlands. In dit boek wordt de wordingsgeschiedenis van dat boek beschreven, maar ook de correspondentie van Van den Bosch, waarvan Jan Sturm een niet voltooid manuscript naliet. Kroon verzorgt in zijn bijdrage een 'pleidooi voor onderzoek van het moedertaalonderwijs', Zwemer behandelt het ontstaan van het boek Pleidooi voor de moedertaal. In zes hoofdstukken bespreekt hij onder meer de aanloop naar het idee voor het boek vanaf 1891, de samenwerking met Fokke Buitenrust Hettema, de spelling vereenvoudiging, geestelijke ommekeer, de totstandkoming van het boek en de reacties daarop. Met bibliografie. Albert J. Zwerus (samenstelling), Hij blijft getrouw. Momenten uit vier eeuwen Hervormd Stavenisse (Stavenisse: Hervormde Gemeente Stavenisse, 2019) 96 p.; ill., foto's, tek., krt., tab. Beknopte geschiedenis van de Hervormde Gemeente in Stavenisse, met enkele bijdragen van M.A. Post, Huib Uil en J.J. Westdorp. Ingegaan wordt onder meer op het begin van de kerkelijke gemeente, het gemeente leven, de bouw van de nieuwe kerk, en de restauratie ervan. Daarnaast komen aan bod: de architect J.J. Jesse, het praalgraf van Hieronymus van Tuyll van Serooskerken, het orgel, het verenigingsgebouw en een overzicht van de predikanten vanaf 1953 tot heden. TIJDSCHRIFTEN Zeeland. Tijdschrift van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen 29/1 (2020) 1-40. Yichieh Shih, 'Oost-Indische trofeeën. Vier portretbeelden van ongebakken klei in de collectie van het Zeeuws Museum.' (Zeeuws Museum; klei; VOC); Jan J. Broersema, 'Paas eiland; de navel van de wereld' (Jacob Roggeveen; Paaseiland; ecologie); Liesbeth van der Geest en Erik van der Doe, ''t is vol van schatten hier.' (sigaretten; Meinard Sprenger; werktuigen; Papoea's). Nehalennia. Archeologie, cultuurhistorie, streektaal en volkscultuur van Zeeland en Goeree-Overflakkee 206 (2019) 1-36. G.J. Kouwen, 'Chesed Negnurim, deel 2. Joods onderwijs in het Middelburg van de 19e eeuw.' (joods onderwijs; Middelburg; negentiende eeuw); M. Bierens, 'De Zeeuwse Taele afgesloten' (Zeeuwse dialecten; woordenboeken); Gerard van de Velde vertelt (over het bezoek van koningin Wilhelmina aan Eede op 13 maart 1945 en het Zuidzandse muziekgezelschap Veronica) (staatsbezoeken; Eede (Zeeuws-Vlaanderen); muziekgezelschappen). HEEM- EN OUDHEIDKUNDIGE BLADEN Heemkundekring Stad en Lande van Tholen Nieuwsbrief, januari 2020 In de Nieuwsbrief worden vrijwilligers opgeroepen die willen helpen bij de organisatie van de Open Monumentendag in september 2020. Misschien kunnen werkgroepen gevormd worden die zich in heemkundige onderwerpen gaan verdiepen. Verder het bericht dat de CBG Familie- namenbank nu ook de gegevens bevat uit het Woordenboek van de Familienamen in België en Frankrijk, van dr. Frans Debrabandere. Dit is belangrijk om twee redenen: in Belgiè werden eerder dan in de noordelijke Nederlanden achternamen aangetroffen en daarbij hebben veel protestanten - op de vlucht voor vervolging - hun heil in Nederland gezocht, waardoor veel naamsverbanden voorkomen. Heemkundige Kring Walcheren De Wete, 2020, 1 Jules Braat, 'Betere waren en tien procent. Grootgrutter P. de Gruyter in Middelburg'; C. Bosma, 'Lessen geleerd. De Diaconie school in Aagtekerke'; Ko de Jonge, 'Bovenlichten. De Witte Swaen, twee keer in Middelburg'; Aad de Klerk, 'Seisgewijs. De naam Seis in Middelburg'; Leo Faasse, 'Walcherse Weelde. Een penning uit 1916'; Bert Gerestein, 'Nieuwe uitgaven, 'k heleze'. Polderhuis Westkapelle Polderhuisblad. Wasschappels Magazine, januari 2020 Jan Kaland, 'Langs het tuinpad van mijn vader'(2); Jan Kaland,'De commies in 's Lands 'uus'; Nelleke Wouters, 'Giet it oan?'. Heemkundige Kring De Bevelanden De Spuije, voorjaar 2020 Marcel van der Borgt, 'Waar leg je de grens? Gemeentelijke herindelingen 1815-1970'; Albert L. Kort, 'De "ordehandhavers" van Goes', deel 1; Hester van Rees, 'Jonge Jongers in het museum'; Adri Haaij, 'De molenaar van Nisse in opspraak'; Jan de Jonge, 'De Vreemid, 16-22 juli'; Albert L. Kort, 'Boekindruk: Duivels dilemma'; Jan de Jonge, 'Soldaten kwamen en gingen'. Oudheidkundige Kring 'De Vier Ambachten' Bulletin, 2020, 1 R.J.H. Lensen MA, 'Plundering in de polder. Een Zaamslagse cold case uit 1892'; Willy Verschraegen, 'Den Duveljager van de Koewacht. De laatst gehangene in Zeeland'. Via het Meldpunt kun je een melding doen over gebouwd, landschappelijk en archeologisch erfgoed in Zeeland. Het kan gaan over een archeologische vondst of over bedreigd, ondergewaardeerd of onbekend gebouwd of landschappelijk erfgoed. Alle meldingen worden besproken in Netwerk Erfgoedorganisaties. Een archeologische vondst blijft je eigendom, maar moet soms beschikbaar blijven voor nadere bestudering. Dit zal dan gedaan worden door een van de archeologen van Erfgoed Zeeland. Meer informatie? Kijk op erfgoedzeeland.nl/meldpunt. nr. 2 2020 ZEEUWS ERFGOED 29

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Erfgoed | 2020 | | pagina 29