Tijdens de Eerste Wereldoorlog was de grens met België
voor het laatst gesloten, afgegrendeld door de 'Dodendraad',
bedoeld om deserterende Duitse soldaten en Belgische
vluchtelingen tegen te houden. Ruim honderd jaar later
stonden er hekken en barricades, om het coronavirus tegen
te gaan. Reden voor een nieuwe reeks in Zeeuws Erfgoed
over de Nederlands-Belgische rijksgrens.
Afbeelding
Fraai gelegen grenspaal
283 aan de Ellestraat
bij Heikant. Het weiland
links van de sloot is
Belgisch grondgebied,
het weiland rechts is
Nederlands Mieke
Wijnen Fotografie.
De grens met BeLgië is na een roerige periode in
de eerste heLft van de negentiende eeuw tot stand
gekomen. Napoleon was verslagen en grote
mogendheden als Rusland, Pruisen, Engeland
en Oostenrijk trachtten tijdens het Congres van
Wenen (1814-1815) tot een herschikking van de
Europese kaart te komen. Het was daarbij de
bedoeling de macht van Frankrijk zoveel mogelijk
in te dammen. Met dit in het achterhoofd
houdende werd onder meer besloten dat er aan
de noordgrens van Frankrijk een sterke bufferstaat
gecreëerd diende te worden. Dit Leidde tot de
toevoeging van BeLgië en Luxemburg aan
NederLand. Het aLdus ontstane Verenigd Koninkrijk
der NederLanden was zo groot aLs de huidige
BeneLux, waarbij koning WiLLem I op persoonLijke
titeL groothertog van Luxemburg werd.
ZEEUWS ERFGOED
De vereniging van de 17 provinciën van de
NoordeLijke en ZuideLijke NederLanden was echter
van korte duur. De onvrede was groot, met name
in het zuiden. De zeggenschap van de circa
drieënhaLf miLjoen BeLgen was geLijkgesteLd aan
die van twee miLjoen NederLanders. Daarbij had
BeLgië met de WaaLse industrie-as een van de
beLangrijkste industriegebieden van Europa binnen
haar grenzen, terwijL de NederLandse economie
nog grotendeeLs op agrarische Leest was gestoeLd.
Een andere bron van onvrede was het staatshoofd
dat voLgens de grondwet protestants moest zijn,
terwijL de overgrote meerderheid van de BeLgen
rooms-kathoLiek was. En tensLotte, de LiberaLe
bourgeoisie in het zuiden wiLde vrijheid van
drukpers, onderwijs en taaL, en bovendien meer
invLoed van burgers op het Landsbestuur.
nr. 2 2020
