nauwelijks meer een relatie met het omliggende
platteland. De aanleg van het kanaal betekende
ook dat grenspaal 268 - aanvankelijk gelegen aan
het Ossendrechtse Gat - werd verplaatst naar de
oostelijke oever van het kanaal. Op de westelijke
kanaaLoever werd in het jaar 2000 een grenspaal
268A geplaatst. Beide palen zijn aLLeen maar
via een kilometers lang pad langs het kanaal te
bereiken.
Aparte sfeer
Een beetje weggestopt In het grensgebied ligt ook
de golfclub ReymerswaeL, die haar ligging aan de
WesterscheLde uitvent, maar ook het feit dat deze
plek op slechts 20 minuten met de auto ligt van
zowel Goes, Bergen op Zoom als Antwerpen.
Beter bereikbaar dan Middelburg zeg maar. Wie
van de golfclub nog verder naar het zuiden rijdt,
komt vanzelf bij de daadwerkelijke grens uit.
Daar is één formele grensovergang, tussen de
Grensweg (NL) en de ScheLdeLaan (BE). De
Belgische grens bij ReimerswaaL heeft een
bijzondere atmosfeer. De uitdaging schuilt er
vooral in de grens te vinden: ze is maar heel kort
en staat verder nergens - op geen enkele
wegwijzer - aangegeven. Lokaal staat de weg
bekend aLs het 'SmokkeLpad'. Tijdens de
coronacrisis was de overgang gebarricadeerd
met betonbLokken en obstakeLs.
EenmaaL daar verrast de combinatie van
de grootschaligheid en moderniteit van het
industrieLandschap, met de uitgestrekte poLders
en de zachtheid van de ziLte en kabbeLende
WesterscheLde. De koeLtorens en de koepeL van
de kerncentraLe van DoeL, hoge windturbines en
eLektriciteitsmasten bepaLen het karakter van de
grenszone. 's Avonds kLeurt de horizon van de veLe
Lichtjes van de grootschaLige industrieën die net
over de grens beginnen. ALs de grens er niet was
geweest, was ook dit gedeeLte van ReimerswaaL
waarschijnLijk aL onderdeeL van de Antwerpse
haven geweest en was Bath weLLicht eenzeLfde
Lot beschoren aLs het inmiddeLs bijna vergane
dorp DoeL.
Een specifieke groep mensen die deze geïsoLeerde
pLek geadopteerd Lijken te hebben, zijn mannen
die op zoek zijn naar homoseksueLe contacten.
De sLikken en schorren bij grenspaaL 269 bLijken
bekend te staan aLs cruisegebied. Mensen die het
speL 'Geocache' speLen - een buitenspeL waarbij
gebruik wordt gemaakt van een teLefoon met
gps-ontvanger om aan de hand van digita Le
aanwijzingen op zoek te gaan naar een bepaaLde
'schat' en daarmee punten verzameLen - raden
deeLnemers af om hier in de avonduren te gaan
zoeken om een mogeLijke confrontatie met andere
vormen van 'buitensport' te voorkomen.
Aan de overzijde van de WesterscheLde, op
het grondgebied van de gemeente HuLst, gaat
de nummering verder met paaL 269a en verder
opLopend tot en met nummer 369 in het Zwin.
Ondanks de sterke protestantse signatuur,
beschikt ReimerswaaL buiten de 'watersneLweg',
het grensfort en de korte grenszone over enkeLe
andere 'zuideLijke' invLoeden die de Ligging bij de
BeLgische grens verraden. Zo is restaurant Inter
ScaLdes in Kruiningen een van de weinige
restaurants in NederLand met twee MicheLinsterren.
Hier worden passie, vakmanschap en het werken
met bijzondere Zeeuwse streekproducten
gecombineerd met een grote schare aan BeLgen
aLs vaste kLant. En in RiLLand verrees in 1903 een
kLooster voor de paters Kapucijnen, tegenwoordig
een hoteL voor arbeidsmigranten uit nog
zuideLijkere contreien, zoaLs Roemenië en BuLgarije.
En zo geeft de Ligging aan de grens op
verschiLLende manieren een bijzondere dimensie
aan deze op het eerste gezicht zeer typisch
Zeeuwse gemeente.
Afbeelding Links
Een oude boerderij in
het centrum van Rilland.
Afbeelding rechts
Het Arsenaal van Bath
is nog een tastbare
verwijzing naar het
militaire verleden en
de grensligging van (fort)
Bath.
David Koren
12
ZEEUWS ERFGOED
nr. 3 2020