Zeeland:
Food, design en erfgoed
Het gevarieerde landschap en de rijke historie van Zeeland bevatten
veel verhalen. Deze zijn verzameld en ondergebracht in negen iconische
verhaallijnen: de Zeeuwse erfgoedlijnen. Om de erfgoedlijnen beleefbaar
te maken voor zowel inwoners als toeristen, heeft ontwerpstudio
Foodcurators uit Middelburg in opdracht van Provincie Zeeland en in
samenwerking met Erfgoed Zeeland het project Zeeland Souvenirs
Placemarkers ontwikkeld.
Verdronken en herrezen:
Coudekercke Gruit Bier
Poort naar de wereld:
hoe Zeeuws is de bolus?
ALs start zijn vier betekenisvoLLe pLaatsen in
ZeeLand zichtbaar gemarkeerd. Op eLke Locatie
wordt een verhaaL verteLd en vertaaLd in een
hedendaags product: een souvenir.
CentraaL in dit project staat de term falsely
authentic. Deze term, uit academische studies
naar toerisme en LokaLe economieën, duidt op
producten of diensten die geen betekenisvoLLe
verbinding hebben met de LokaLe gemeenschap
van een pLek. Het project ZeeLand Souvenirs
PLacemarkers onderzoekt authenticiteit in reLatie
tot streekproducten, tot souvenirs en tot erfgoed.
Het begrip falsely authentic vertegenwoordigt
hierin de artistieke ruimte om concepten te
ontwikkeLen voor ZeeLand waarin food en erfgoed
aan eLkaar worden verbonden.
Koudekerke (oude speLLing: Coudekercke) is een
van de 117 verdronken dorpen van ZeeLand.
De PLompe Toren is het enige overbLijfseL van dit
dorpje aan de zuidkust van Schouwen-DuiveLand.
De toren is aLs kerktoren gebouwd in opdracht van
de heer van Koudekerke, Lodewijk van Gruuthuse.
Gruuthuse dankte zijn rijkdom aan het gruutrecht
dat zijn famiLie bezat. Dit recht was een monopoLie
op de verkoop van gruut (of gruit) aan bier
brouwers. Gruit was een mengseL van kruiden
waarvan gageL het beLangrijkste ingrediënt was.
Er werd toen nog geen hop in bier gebruikt. Gagel
kwam vroeger veeL voor, maar staat nu op de rode
Lijst van beschermde soorten.
Om Koudekerke en haar heer te gedenken is
het Coudekercke Gruit Bier ontwikkeLd; een streek
product van een verdronken 'streek'. Het is een
frisse en miLde biersoort gebrouwen met wiLde
gageL. Hiervoor is samengewerkt met een
bierbrouwer die een vergunning heeft om
wiLde gageL te pLukken.
ZeeLand is eeuwenLang een toevLuchtsoord
geweest voor reLigieuze vLuchteLingen. Onder
andere de Hugenoten, die aLs protestanten geen
godsdienstvrijheid hadden in het zeventiende- en
achttiende-eeuwse Frankrijk, trokken naar ZeeLand.
Een eeuw eerder vestigden Sefardische joden
(afkomstig uit PortugaL) zich in ZeeLand.
De Sefardische joden hadden hun eigen eet
cuLtuur, die Langzaamaan uitgewisseLd werd
met de Zeeuwse eetcuLtuur. Naar het schijnt is
ook de boLus afkomstig van een zoet broodje
dat de Sefardische joden naar ZeeLand brachten.
Langzamerhand is dit broodje uitgegroeid tot
een Zeeuws icoon.
8
ZEEUWS ERFGOED
nr. 4 2020
