Het Zeeuwse licht:
ecologisch kuren in Domburg
Heren en kerken:
het onbeheerde praalgraf van
de Evertsens
Vandaag de dag zijn er nog steeds groepen die
hun toevlucht zoeken tot Zeeland. In het Zeeuwse
asieLzoekerscentrum wachten mensen uit
verschillende landen hun procedure af. Onder hen
zijn veel Iraniërs. ALs zij nieuwe Zeeuwen worden,
brengen ook zij weer nieuwe invloeden mee.
Iraniërs kennen hun eigen zoete broodjes zoals
nan-e-shirmaleen brood dat met melk, suiker
en kardemom wordt gebakken. Misschien wel
de nieuwe bolus?
Om te laten zien dat erfgoed steeds in
ontwikkeling is, bestaat er nu een speciale bakmix
waarmee je twee kanten op kunt: bak je de
vertrouwde bolus, of kies je voor een nog
onbekende heerlijkheid van ver?
Domburg is al sinds de negentiende eeuw een
populaire badplaats. Dr. Mezger voerde hier zijn
therapieën en behandelingen uit, en trok daarmee
Europese adel naar deze omgeving. In het kielzog
van deze rijke elite trokken ook kunstenaars naar
Domburg. Niet alleen de schoonheid van het licht
en de omgeving maakten Domburg geliefd; de
badplaats zou ook een heilzame werking hebben
voor de gezondheid. Aan de zilte lucht en het
zeewater werden (en worden) heilzame werkingen
toegeschreven.
De aanhoudende populariteit van Domburg maakt
een duurzaam beheer van het strand steeds
relevanter. Chemische filters in zonnebrandcrème
die in het zeewater terechtkomen, kunnen schade
aanrichten aan het ecosysteem. Shampoo en
douchegel die onder de stranddouches worden
gebruikt komen ook in de zee terecht.
Afbeelding
Evertsen Evertsen
borrelproducten
foto Viorella Luciana
Photography.
Afbeelding
Bakmix waarmee je
twee kanten op kunt
foto Viorella Luciana
Photography.
In samenwerking met het lectoraat Marine
Biobased Specialties van Hogeschool Zeeland
heeft ontwerpstudio Foodcurators een
ecologische kuurzeep ontwikkeld: de Zeeuwse
Badparel. Deze zeep brengt het ecosysteem
van het strand geen schade toe. Een speciaal
ingrediënt is Codium Fragile, een bijzonder viltwier
uit de Oosterschelde. De kuurzeep kan veilig
gebruikt worden in de branding of onder de
stranddouche, maar natuurlijk ook om thuis
te kuren.
Vele vooraanstaande figuren hebben hun
stempel gedrukt op Zeeland. Dat is terug te zien in
imposante kerken en stadhuizen en vele
monumenten. Deze weelde brengt ook een
uitdaging voort, want dit erfgoed is kostbaar in
onderhoud.
Johan en Cornelis Evertsen waren broers en
beiden waren admiraal tijdens de Eerste, Tweede
en Derde Engels-Nederlandse Oorlogen. Zij
werden postuum geëerd met een gezamenlijk
praalgraf. Dit graf is gedurende de eeuwen een
aantal keer verplaatst. Vandaag de dag staat het in
de Wandelkerk, tussen de Koorkerk en de Nieuwe
Kerk in de Abdij van Middelburg. Vanwege de
complexe eigendomssituatie van de Abdij is niet
duidelijk wie nu de verantwoordelijkheid draagt
voor het praalgraf.
De Wandelkerk is drukbezocht en er worden vaak
borrels en recepties gehouden. 'De broers' vormen
de achtergrond van al deze borrels, maar het praal
graf heeft - wellicht per ongeluk - ook gediend als
bijzettafel voor glazen. De ironie dat twee
admiraals die eerst als helden werden vereerd nu
de decoratieve achtergrond van vele borrels zijn
geworden is omgedraaid, de Evertsens zijn nu
een merk van borrelproducten geworden: Evertsen
Evertsen, vaste gasten bij de borrel sinds 1818.
Een deel van de opbrengst wordt bewaard voor
onderhoud en restauratie van het praalgraf.
Kijk voor meer informatie over verkoopadressen
op Instagram: @zeeland_souvenirs.
Digna Kosse
Foodcurators
nr. 4 2020
ZEEUWS ERFGOED
9
