Hendrik Willem
van Loon (1882-1944)
Een Fenomeen m Veere:
T
'Born a Dutchman, he became a world figure'. Dat schreef
de New York Herald Tribune op 12 maart 1944 over de in
de Verenigde Staten tot celebrity uitgegroeide schrijver,
tekenaar, journalist en radiocommentator Hendrik Willem
van Loon de dag na diens dood.
Pannenkoeken voor vissers
E F V
Afbeelding Links
Geïllustreerde envelop
van Van Loon gericht
aan Helen Sioussat,
networkmanager bij CBS
radio, februari 1941
Special Collections
University of Maryland.
Afbeelding rechts
Van Loon schreef
artikelen en
commentaren in bijna
alle toonaangevende
Amerikaanse kranten en
tijdschriften Nationaal
Archief, collectie
Spaarnestad.
Afbeelding onder Links
Tekening Van Loon in
visitor's book Schotse
Huizen dl. 7, Zeeuws
Archief, collectie
Museum Veere.
Afbeelding onder rechts
ZB Bibliotheek van
Zeeland, collectie KZGW.
De Amerikaan Van Loon, Rotterdammer van
geboorte maar Veerenaar in zijn hart, stierf thuis
in zijn huis Nieuw Veere, OLd Greenwich,
Connecticut. Hij keek er uit over schorren en
sLikken die hem herinnerden aan de 'geLukkigste
jaren' van zijn Leven, de jaren (1928-1932) dat hij
huis de Houttuyn aan de Kaai in Veere bewoonde.
Museum Veere opent op 9 oktober een
tentoonsteLLing over deze toentertijd beroemde
NederLandse Amerikaan, die net zo gemakkeLijk
dineerde met iLLustere vrienden aLs Thomas Mann,
ALbert Einstein en F.D. RooseveLt aLs dat hij
pannenkoeken bakte voor de vissers van Veere.
Hendrik WiLLem van Loon, geboren in een
weLgesteLd Rotterdams middenstandsgezin
vertrok na de dood van zijn moeder in 1902 naar
de Verenigde Staten. Hij werd er na zijn
geschiedenisstudie journaList bij Associated Press
en versLoeg onder andere de Russische revoLutie
van 1905 en het beLeg van Antwerpen in 1914.
Hij pubLiceerde enkeLe 'serieuze' geschiedenis
boeken die echter niet aansLoegen.
Vanaf dat moment rees Van Loons ster. ALs een
bezetene stortte hij zich op het schrijven van Laag
drempeLige historische boeken, doorspekt met
zijn eigen tekeningen die zijn verhaaL verrijkten.
Hij was onvermoeibaar actief op veLe fronten. Hij
schreef artikeLen en commentaren in bijna aLLe
toonaangevende kranten en tijdschriften, hieLd
Lezingen en zette in de jaren dertig de actuaLiteit
in historisch perspectief in radiocoLumns bij NBC.
Tussen de bedrijven dooronderhieLd hij nauwgezet
de correspondentie met zijn uitdijende vrienden
kring. Een brief van Van Loon was een feestje:
bijna aLtijd was de enveLop rijk geïLLustreerd.
Met zijn geboorteLand had de reusachtige
Van Loon, ï.gi Lang en 130 kiLo zwaar, een
getroebLeerde verhouding. HoeweLhij NederLand
in de V.S. op de kaart zette - "zonder mij zouden aL
die miljoenen Amerikanen nog steeds denken dat
HoLLand een speciaaL merk kaas was, een beetje
sLap en met weinig smaak" - kreeg hij er weinig
waardering. Toch besLoot hij zich in 1928 in Veere
te vestigen. "Het kLeinste en meest verLaten stadje
op het meest afgeLegen eiLand van NederLand."
Wat bezieLde Van Loon om juist hier neer te strijken?
De doorbraak kwam in 1921, nu precies honderd
jaar geLeden. Het oorspronkeLijk voor kinderen
geschreven, zeLf geïLLustreerde The Story of
Mankind, brak aLLe verkooprecords. VertaLingen in
veLe taLen vonden gretig aftrek, ook bij
voLwassenen.
Van Loon Leerde Veere kennen in zijn jeugd. Hij
bewaarde goede herinneringen aan de Zeeuwse
zomers, doorgebracht bij zijn oom in de WiLheLmina-
poLder. Verzot op geschiedenis aLs hij was, was het
stadje Veere een openbaring voor hem. Op Latere
reizen naar Europa deed hij het stadje vaak aan.
20
ZEEUWS ERFGOED
nr. 3 2021
