7
Ifr I
Onderzoek Rijk naar kennisleemtes
David Koren
ZEEUWS ERFGOED
nr. 1 2022
12
Afbeelding
Op de Noorderbegraaf-
plaats in Vlissingen
liggen aangespoelde
militairen die bij strijd
op zee in de Eerste
Wereldoorlog zijn
omgekomen. In totaal
liggen er 34 Britten,
4 Belgen en 3 Fransen.
Het monument op de
achtergrond is geplaatst
in 1921. foto David
Koren, met dank aan
Hans Sakkers voor
de informatie.
Meer lezen
- André Bauwens Hans Krabbendam (red.). Scharnierend
gewest. 200 jaarZeeuws-Vlaanderen 1814-2014. Heemkundige
Kring West-Zeeuws-Vlaanderen.
- André Bauwens Miranda Haak (2014). Bange jaren; Zeeuws-
Vlaanderen en de Eerste Wereldoorlog. Aardenburg.
- Rik Coolsaet (2014). België en zijn Buitenlandse politiek
1830-2015. Uitgeverij van Halewyck.
- A.C.J. De Vrankrijker (1946). De grenzen van Nederland.
Uitgeverij Contact, Amsterdam.
- Thom Dobbelaar (2018). Tussen Zeeuws en Vlaams Annexatie
en separatisme in Zeeuws-Vlaanderen in de 20ste eeuw.
Masterscriptie Universiteit Gent.
- Tonny van Kemseke (2014). Het Land van Hulst tijdens de
Grote Oorlog 1914-1918. Hulst.
- Jan Zwemer e.a. (2014). Geschiedenis van Zeeland 1850-2000.
W Books.
- www.zeeuwseankers.nl.
- Jan Zwemer en Allie Barth (2014). Zeeland tijdens de Eerste
Wereldoorlog. Uitgeverij Het Paard van Troje, Goes.
- Henk van der Linden en Leo van der Vliet (2014). Zeeland en
de Eerste Wereldoorlog. Uitgeverij Aspekt BV.
anti- of pro- annexatiebeweging geen blijvende
monumenten achtergelaten in Zeeuws-Vlaanderen.
Eerder lijkt het een ongemakkelijke episode in de
geschiedenis van twee landen die - zeker na de
Tweede Wereldoorlog - zeer nauw zijn gaan
samenwerken, zowel in het verband van de
Benelux (sinds 1944) als dat van de Europese Unie
(sinds 1956).
Hoewel de Belgische annexatiedreiging een
betrekkelijk korte oprisping in de periode na de
Eerste Wereldoorlog leek, appelleert ze wel aan
de wisselende loyaliteiten die in grensregio’s
kunnen en blijven optreden. Dit aspect blijft
nog immer actueel, niet alleen in Zeeland.
Vanuit het programma militair erfgoed van
de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
(RCE) wordt onderzoek uitgevoerd naar drie
mogelijke kennisleemtes in het rijksregister.
Deze leemtes hebben betrekking op de
Tweede Wereldoorlog, de Eerste Wereld
oorlog en de tijd van de Belgische Opstand.
Onderzoeker Rutger Noorlander richt zijn
pijlen daarbij voor een belangrijk deel op
Zeeland, waar als grensprovincie nog
betrekkelijk veel sporen van deze tijdlagen te
vinden zijn. De aandacht voor de Slag om de
Schelde (WO II) is in het licht van alle recente
onderzoek en publiciteit evident. Wat betreft
de Eerste Wereldoorlog (Nederland was
neutraal) en de Belgische Opstand (de
veldtocht vond grotendeels plaats op
Belgisch grondgebied) lijkt het 'logisch' dat
er in het rijksregister maar weinig relicten en
structuren zijn uit deze episode. Des te meer
reden om dit nog eens goed te onderzoeken.
Het onderzoek zal leiden tot een advies aan
de minister, waarbij voorstellen worden
gedaan om bijzondere zaken toe te voegen
aan het rijksregister. Hoewel alle uitkomsten
nog niet bekend zijn, lijken de karakteristieke
grenspalen tussen Nederland en België al een
mogelijke kandidaat, als een directe resultante
van de Belgische Opstand.
Zeeuws Erfgoed zal hierover berichten zodra er
binnen dit programma meer monumenten
worden aangewezen.
Uljl.
i ILAlU
i-|ü hu