ERFGOEDallerlei
ram
](|44
nu at
tl :;i si; 11:1111:
''■Ua
BOEKEN EN EENMALIGE UITGAVEN
ZEEUWS ERFGOED
nr. 2 2022
27
n j 11r> fnu11 hc
Erfgoed Zeeland kan geen aanvullende
informatie verstrekken over de verkoop
van verschenen publicaties.
Ruud Bruijns,
Worsteling om de
Westerschelde 1944
(Soesterberg:
Uitgeverij Aspekt,
2022) 225 pag.; ill.,
foto’s, krt., tek.,
plattegr.; ISBN
9789464622478.
Militair historicus
Ruud Bruijns
beschrijft succes
en tegenslag aan
Adrie de Kraker,
Zes eeuwen
schutterijen in
Zeeuws-Vlaanderen
en 500 jaar
St. Sebastiaan uit
Zuiddorpe (Zuid-
dorpe/ Aardenburg:
Schuttersgilde
Sint Sebastiaan/
Durenkamp Grafi-
media, 2021) 191 pag.;
ill., foto’s, tab., tek, graf. Dit boek beschrijft de
geschiedenis van de kruis- en handbooggil
den van 140-2021, het gilde werd dus 500
jaar geleden opgericht in Zuiddorpe. In het
eerste hoofdstuk worden de schutterijen van
Aardenburg, Oostburg, St. Anna ter Muiden,
Sluis, Biervliet, Hulst, Axel en Zuiddorpe in
de vijftiende en zestiende eeuw beschreven.
In het tweede, derde en vierde hoofdstuk
volgt de periode 1600-1814, 1807-1945 en
1945-2021. Het afsluitende hoofdstuk gaat
over het schuttersleven in Zuiddorpe en
daarbuiten. Er zijn zes bijlagen met onder
meer het stichtingsoctrooi van St. Sebastiaan
uit 1521, bestuursleden in de zeventiende en
achttiende eeuw, het reglement en drie
ledenlijsten uit de periode 1855-2011.
Dimp Nelemans,
Wat is Nehalennia
zonder schip?
(Colijnsplaat: Stichting
Maritime Art
Design, 2021) 256
pag.; ill., tek., krt.,
plattegr., foto’s.
Beeldend essay
over de Romeinse
geschiedenis van
Zeeland waarin het
historisch perspectief van de godinnen
verering van Nehalennia, godin van de
Zeevaarders, wordt verbonden met de
Romeinse geschiedschrijving over de vracht
vaart. De Thoolse visser Bout vond begin
april 1970 in zijn visnet een drietal stenen.
Samen vormden die stenen een votief/altaar
van de godin Nehalennia. Vanaf augustus
dat jaar werd er jarenlang op die vindplaats
gedoken en werden talrijke resten boven
water gehaald waaronder 330 votief
geschenkstenen van Nehalennia. De vondst
uit de Schaar van Colijnsplaat is de meest
complete Romeinse tempelvondst in Europa.
In dit boek wordt in vier hoofdstukken
ingegaan op de Romeinse tijd in de
Nederlanden, het zuidelijke kustgebied en
de open vaarroute, Ganuenta (Colijnsplaat)
als poort naar Britannia, en de vroegste
mariene historie van Zeeland. Het geheel is
rijk voorzien van afbeeldingen, waaronder
tientallen van votiefstenen. Met conclusie,
epiloog, synopsis (en samenvatting in het
Engels, Duits en Frans), bronvermelding,
lijst van afbeeldingen en colofon.
Frank van der Ploeg,
Arnoldus van
Anthonissen. Een
Zeeuwse meester
uit de Gouden Eeuw
(Zwolle: WBooks,
2021) 112 pag.; ill.,
foto’s, tab, grav., krt.;
ISBN 978-94-625
8451-8. Uitgave ter
gelegenheid van de
gelijknamige tentoonstelling in Stadhuis
museum Zierikzee van 17 december 2021
t/m 13 november 2022. Van Anthonissen
(1631-1703) was een fijnschilder die ook als
‘grofschilder’ werkte en zich ontwikkelde
tot marineschilder. Daarnaast maakte hij
bijvoorbeeld ook kaarten, heraldische
wapens, en scheepssier. Hij verhuisde van
Leiden naar Zierikzee en Middelburg. Kunst
historicus Van der Ploeg beschouwt de
schilder vanuit het familieperspectief (vader
en grootvader waren ook schilder), zijn werk
als fijnschilder, zijn ondernemerschap als
kunsthandelaar en zijn werk als ‘kladschilder’.
Bevat twee bijlagen in de vorm van een
kalendarium en een overzicht van
schilderijen, literatuurlijst en noten. Tevens
bevat het boek veel afbeeldingen van
schilderijen en ander werk van de schilder.
Fransisca van Vloten,
In schoonheid verstild.
De kunstenaar
Jan Heyse 1882-1954
(Domburg: De
Factory, 2021) 132
pag.; ill., foto’s, tek.;
ISBN 978-90-823448
5-1. Geheel herzien
en uitgebreide druk
van een in 1996 - als
onderdeel van de Zeeuwse Katernen
uitgegeven - boekje (destijds 95 pag. in
kleiner formaat). Ditmaal uitgebracht ter
gelegenheid van de tentoonstelling
Dichterbij Jan Heyse (25 september 2021
t/m 6 juni 2022) in het Zeeuws Museum in
Middelburg. Van Vloten gaat in op onder
geallieerde en Duitse zijde en het lijden van
de Zeeuwse burgerbevolking voor de
bevrijding van de Scheldemonding. De
inhoud omvat de race naar Antwerpen tot
en met de bevrijding van Walcheren en
Zuid-Beveland in september-november
1944. Het accent lig vooral op de militaire
operaties, maar alle onderwerpen worden in
korte leesbare hoofdstukken weergegeven,
waarbij niet in detail elk legeronderdeel
wordt benoemd. Hoofdstukken zijn soms
in een soort appendix (a en b) voorzien van
kaderteksten met bijvoorbeeld oog
getuigenverslagen. Met overzicht van
geallieerde en Duitse legers en ingekorte
bronnenweergave.
Eric L. Matser, De
Hollandse Chopin.
Componist en schilder
Gerard von Brucken
Fock 1859-1935
(Hilversum: Verloren,
2021) 308 pag.; ill.,
foto’s, krt., tek. ISBN
978-90-87049638.
Gerard von Brucken
Fock was in het
eerste kwart van de twintigste eeuw een
opvallende figuur in de Nederlandse
muziekwereld en zijn romantische kamer
muziek en pianostukken hebben een hoog
niveau. Daarnaast schilderde de componist
en was hij een criticus van zijn tijd en de
maatschappij. In de biografie wordt in
negentien hoofd-stukken in chronologische
volgorde het leven van Von Brucken Fock
behandeld. Daarin onder meer zijn jeugd op
Ter Hooge en het huis aan de Dam, muziek
studie in Utrecht en Berlijn, zijn huwelijk, zijn
omgang met Jan Toorop, werk als criticus en
uiteraard zijn muzikale werk. Met epiloog,
samenvatting, eindnoten, gebruikte bronnen,
werkenlijst composities, verantwoording,
een cd met muziek en register op
persoonsnamen.
Adri van Vliet, Willem
baron van Dopff 1721
1794. Bouwer van
kasteel De Strijdhoef.
Militair, commandant
van Breda, gouverneur
van Hulst, garnizoens
commandant van
Amsterdam, adviseur
van stadhouder
Willem V, kasteelheer
in Udenhout. Unentse
biografieën 5 (Udenhout: Erfgoedcentrum
’t Schoor, 2021) 172 pag.; ill., foto’s, krt., tek.,
plattegr.; grav.; ISBN 978-90-78933-38-0.
Biografie van de op kasteel Neercanne
geboren Willem baron van Dopff die ook
bouwer van kasteel De Strijdhoef in
Udenhout was. Van Dopff was gouverneur
van Hulst (1778-1794) en commandant van
Zeeland tijdens de Vierde Engelse Oorlog,
waaraan een hoofdstuk in dit boek is gewijd.
In negen andere hoofdstukken wordt de
verdere carrière van deze militair besproken.
Met epiloog, stamboom, gebruikte bronnen
en eindnoten.
Uh I h> 1 1 r
CEJOJ'Jf.' -
i'b rwi 1.
