Van verdedigingstoren naar landhuis “Cultuurhistorisch en archeologisch waardevol” Trots op mijn monument Kruisdijkschans In stand houden Speciaal plekje Wanneer je aan komt rijden via de Heilleweg bij Sluis zie je het meteen: het prachtige landhuis op de Kruisdijkschans, bewoond door Fred en José. Dit alles begon zo’n tien jaar geleden met een brief aan het Zeeuwse Landschap. Hoe dit zo is gekomen werd duidelijk tijdens het interview! ZEEUWS ERFGOED 17 Het Zeeuwse Landschap is een organisatie die zich bezig houdt met het behoud, de bescherming en de ontwikkeling van natuur, Landschap, erfgoed en de beleving hiervan. Dit doet ze door recreatie en educatie van verschillende natuurgebieden. Het Zeeuwse Landschap beheert onder andere het verdronken land van Saeftinghe, de Yerseke Moer en Oranjezon. Het Zeeuwse Landschap vindt het belangrijk dat het landschap en erfgoed niet verloren gaan, zodat deze het verhaal van Zeeland zichtbaar houden in het landschap. Het Zeeuwse Landschap heeft in haar natuurgebieden ook een aantal archeologische monumenten in beheer, zoals de vliedbergen, fundamenten van kasteel Helleburg en de Wallen van Retranchement. Alle rijksmonumenten en nog een aantal overige panden van het Zeeuwse Landschap worden geïnspecteerd door de Monumentenwacht van Erfgoed Zeeland. Op basis van de inspectierapporten kan het Zeeuwse Landschap zien wat er in de toekomst moet gebeuren aan de monumenten om ze te behouden. Het Zeeuwse Landschap waardeert de expertise van de Monumentenwacht erg, omdat ze zelf niet over deze kennis en vakkundigheid bezitten. Op deze manier is er een mooie samenwerking ontstaan! De Kruisdijkschans is op het gebied van cultuur historie en archeologie een waardevol object. De Kruisdijkschans ligt tussen Sluis en Aardenburg en is tijdens de Tachtigjarige Oorlog, in 1640, aangelegd als verdedigingswerk van de Spaanse Linies. De naam Kruisdijkschans komt door de ligging, die op een kruispunt van dijken is. Na de Tachtigjarige Oorlog heeft de Kruisdijkschans verschillende eigenaren gekend die de voormalige verdedigingstoren verbouwd hebben tot landhuis, of de schans omtoverden tot boerderij. Na het vertrek van de laatste bewoonster in 1995 stond het jaren leeg en in 2010 kreeg het Zeeuwse Landschap de kans om de Kruisdijkschans te kopen, en in ere te kunnen herstellen. De restauratie duurde 2,5 jaar. Tot op de dag van vandaag is de schans open voor publiek en het gerenoveerde huis wordt weer bewoond. Nadat het Zeeuwse Landschap de Kruisdijkschans had gekocht, moest er nagedacht worden over de

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Erfgoed | 2022 | | pagina 17