VAN VERSTAND EN WILLE. 487
of ik van begrip bendat dit in allerlei
gevallen en ten allen tyden een even
krachtig en werkzaam middel is, maar
dit wil ik zeggenals de wille geneigd
en beweegd worddat het door deezen
weg gefchied en niet anders gefchieden
zal. Men befchouwd dan de waarhe
den niet in abfbafiomaar in concreto
men ziet 'er zich zeiven inze trekken
dan de ziel uit haare onverfchilligheid
en vestigen haare aandacht onmiddelyk
op haare eige belangenhierdoor ver-
fpreid zich een gansch ander licht in de
ziele, dan eene vlugtige en onzydige
befchouwing werken kan. Eene gebet
te, hille en bedaarde opmerkzaamheid,
en een indringend en gemoedroerend
nadenken is 'er het gevolg van. Dit
maakt indrukkendie hunne voethappen
in de ziele achterlaatenieder indruk
gaat gepaard met eene neiging of a&ee-
righeid, behaagen of mishaagen, met
een woord.met eene bevindingdie
eene evenredigheid heeft met het goed
of kwaad, dat het verhand vóórheld.
Elke nieuwe voorhelling vermeerderd
de maate deezer bevindingendoor ee
ne aanhoudende opmerkzaamheiddoor
eene voortgezette en dikwyls herhaalde
Hh 4 be-