i67
zedewei bevatten maar verordeningen uit de
Godsregering voortvloeiende en naar hunne bij
zondere behoeften en toestand berekend Er
valt toch geen twijfel aan of' zij waren de
beste, die in zulke omstandigheden, als waarin
de Israëliten verkeerden, zouden kunnen gege
ven worden. Daarvoor staat ons hunnen God-
del ij ken oorsprong en de verhevene wijsheid van
Mozjss borg. Maar dit is ook, door de schran
derste en geleerdste navorschingen uit den in
houd dezer wetten zeiven, heden ten dage, in
bet helderste daglicht gesteld. De wetten van
deze soort kunnen dus ook met onberekenbaar
veel vrucht, geraadpleegd worden in eene Chris
telijke maatschappij, ter opsporing der zuivere
beginselen van regt en zedelijkheidwelke daar
in verholen liggen al moeten zij ook, wegens
hemelsbreed verschil van omstandigheden en be
hoeften thans 'door geheel andere vervangen
worden. Doch zij mogen niet dien regtslrcek-
schen invloed uitoefenen op de beslissing van
liet geen zedelijk goed en kwaad, regt en on-
regt is, welken men aan de loutere natuurwet
ten toekennen moet. Haar gezag is van èenen
geheel anderen aard. Zij laten zich slechts dan
behoorlijk toepassenwanneer mendoor zorg
vuldig te letten op het verschil in tijden, om-
stan-
