79
mann, Col. Sutml. p. 174, voor iemand houden,
die uit fijne aarde, schalen, vazen, potten en der
gelijke vervaardigde. En daar een negotiator gla-
diarius een handelsman in wapenen gladiiis,
zou ik meenen dat negotiator cretariüs iemand
wasdie in fijne aarde cretahandel dreef. Het
is mogelijkgelijk von jadmann t. a. pl. opmerkt,
dat een negotiator artis cretariae beteekende,
iemand die niet alleen in kunstvoorwerpen van fijne
aarde, maar ook in die aarde zelve handel dreef.
Etymologisch schijnt mij echter niet aanneme
lijk, dat de beteekenis van negotiator cretariüs
zich vei'der uitstrekt, dan die van handelaar in
die fijne aarde zelve (van welke aarde wederom
zeer onderscheidene soorten zullen geweest zijn).
Indien deze verklaring juist is, verbreidt zij ook
licht over een nog niet tot zekerheid gebragt en be
langrijk vraagstuk uit de vroegste geschiedenis van
het fabriek- en handelswezen in ons vaderland en
elders. Het vraagstuk namelijk, of het fijne Ro-
meinsche aardewerkvooral dat hetwelk onder den
naam van terra sigillata bekend isen hetwelk niet
alleen veelvuldig in Italië, vooral bij Arezzo maar
ook in de Provinciën en zoo ook in groote menigte
Vasa Arretina was derzelver naam bij de Oudenzij waren
zeer beroemdzie plin. Hist. Nat. 35 C. 46martial. Epigr. I, 54
n. 6 XIV. 98; isidorus, Origg.XX. C. 4. De rossi beeft bij Arezzo
de overblijfsels der oude werkplaatsen weder opgespoord en de wijze van
bewerking beschreven, volgens inghirami, Mon. Etr. T. V. tav. I; zie
c. leemans, Rom. Ottdh. te Rossembl. 95 en volgg. Een afzon
derlijk werk over dit onderwerp schreef a. fabroni onder den titel
Storia degli antichi vasi Jittili AretiniArezzo 1841. 78 pp. en IX
Pil.hetwelk ik echter tot mijn leedwezen nog niet heb kunnen raad
plegen.