65
te zeer zigtbaar isstellig heeft plaats gehad bij de vierde
uitlegging, vermits die landtong reeds in 1596 onder de
vijftiende wijk was begrepen.
Het is mogelijk niet ongepast, hier van de wijken spre
kende, omtrent de inwendige verdeeling der Stad nog een
punt op te halen, dat met hare uitbreiding en vergrooting
in een naauw verband staat.
Volgens 'sGravezande, (Historische Aaneenschakeling, bl.
37was de Stad reeds van ouds in drie parochiën verdeeld,
te weten: die van Oost, West- en Noord Monster. De Pa
rochiekerk van Oost-Monster was toegewijd aan de Moeder
maagd Maria en St.-Nicolaas, en te gelijkertijd de Abdij- en
Kloosterkerk der Praemonstreitenthans de Nieuwekcrk
geheeten. De Westmonsterkerk op do Groote Markt was
St. Maarten geheiligd, en de Noor/l Monster of St. Pieters
kerk de in 1833 afgebrokene Oude kerk bij het Hofplein.
Ook na den overgang der Stad in 1574 schijnt men, wat
de kerkelijke omschrijving betreftdeze hoofdverdeeling
behouden te hebben, althans geeein jaxsz. de hoorne, de
eerste Leeraar bij de Hervormde Gemeente, maakte den 19
October van dat jaar de verdeeling der wijken voor den
kerkcraad (1) naar deze drie Parochiën, ten einde over
elke Parochie drie ouderlingen het opzigt zouden hebben.
Ik voeg hier achter als bijlage B. een afschrift van die
verdeeling, vermits dezelve, voor zooveel ik weet, niet door
den druk bekend is, en zij mogelijk bij vervolg van tijd
nog dienstbaar kan zijn, om de vroegere gesteldheid der
Stad, voornamelijk ten opzigte der stratenmet meer juistheid
te beoordeelen.
Wat de burgerlijke verdeeling aangaat, deze heeft, gelijk
boven is opgegeveneerst in 1596 plaats gehad. Zij bevatte
eigenlijk meer eene omschrijving der straten en pleinendan
wel eene opnmnmering der woonhuizenzoo als bij de
(1) Zie 'sGravezande, bl. 462.