75
Wat intusschen Philippiïs Lansbergen het meest onder
scheiden heeft, het is de zedelijke moed dien hij aan den
dag Leeft gelegd om de heerschende denkbeelden van zijnen
tijd te toetsen aan het gezond verstand, en om er mede te
breken. Hij was een van de eersten in ons land, die er open
lijk voor durfde uitkomen dat hij aan de beweging der aarde
geloofde en aan den stilstand van de zon een geloof dat zijne
nagedachtenis nog ongeveer een halve eeuw na zijnen dood
deed verketteren; aan de vestiging bij zich van die overtui
ging heeft hij een groot deel van zijn leven toegewijd en een
onbevangen streng doorgezet onderzoek dienstbaar gemaakt
en van Philippus Lansbergen is in het algemeen te zeggen,
dat zijn leven van het begin tot het einde een oordeelkundig
en eerlijk verzet is geweest tegen de kolossale magt van de
overlevering en tegen het vooroordeel van zijnen tijd.
Aan zijne zonen Pieter en Jacob viel een verschillende
levensloop ten deel. Trouwens zij volbragten dien op eene
meer praktische wijze, ten gevolge waarvan men in hunne
fata eene levendige afspiegeling ontmoet van de slingeringen,
aan welke het openbare leven in de X\'IIe eeuw blootstond.
Pieter Lansbergen, in 1613 als predikant ontslagen, bleef
aanvankelijk te Goes wonen en zag zich genoodzaakt om
zijne toevlugt te nemen tot de uitoefening van de genees
kunst, in welk vak hij, eenige maanden vóór zijne afzetting
gepromoveerd was L. Maar de stemming die jegens hen,
die den naam Lansbergen voerden, bestond, en de concur
rentie met zijnen broeder Jacob deden hem weinig ingeno
men zijn met de praktijken hem eene betrekking bij de
kerk, die hij met hart en ziel was toegedaan geweest, terug-
wenschen 2.) In de gegeven omstandigheden was zulks ook
Ofschoon hij, zooals wij vroeger gemeld hebben, in 1606 te Leijden
als student is ingeschrevenzoo werd hijblijkens het Album civium acade-
micorum. te Franeker, loopende van 15951636 aldaar den 5 Junij 1613
tot medicinae doctor bevorderd.
2) Het moet hem reeds gegriefd hebben dat de dienst bij de Goessche
