80 verdeeling der dijken vindt men tegenwoordig nog gepractiseerd aan de Hollandsche dijkenlangs de rivieren. Men kan van dat gebruik, om het wel te begrijpen, een keurig voorbeeld vinden in de Handvesten van Amsterdamd. I, boek 9, n". 28, p. n. 377414 en in Schouwen ontmoet men er de over blijfsels van in de zoogenaamde dijlcrekeniwjenonder elk van welke 50 gemeten land sorteeren, wier eigenaars gehouden zijn een gedeelte van den dijk te onderhoudenwaartoe een van hen gekozen wordt, die ook van de overige de penningen daartoe benoodigd (6 sch. per geniet) ontvangt s). Wat verder het vrij worden op bovengemelde manier betreft, daarvan vindt men zeer vroege bewijzen't zoogenaamde Werv onder Poortvliet en Oud Strijen in de heerlijkheid Tholen zijn in hun eigen ambacht op deze wijze vrij geworden. In een brief van 1293, bij Mieris Charterboek, I, 554 vindt men vermeld: Goede luden in de 5 ambachten in Walglie- n ren die ghenen dyc hadden en echter cost ghedaan hadden toter nyewer inseten (inlage) tusschen Dyxhouk en Ylissin- ghe." De ordonnantie van Walcheren a° 1559 §24, spreekt duidelijk van landen die niet belast zijn met caveldijc of cramdjc den brief a° 1336 bij Mieris II bl. 585, maar dezelve deriveeren hunnen vrij dom ex contractu, waaronder de vroonen en leenlanden sorteeren en natura et casu\ hieronder belmoren de duin en zoogenaamde haymati- of vrije landen. Deze twee soorten moeten met elkander niet verward worden, de eerste kun nen nimmer hun regt verliezenten ware liet gansche land inundeerde of ver loren ging en dan herleeft bij herdijking de vrijdom na zeker verloop van tijdmaar de andere kunnen wederom als te voren schotbaar wordenals de gunst der natuur of van het geval verloren gaat; daarbij zijn de eerste slechts op eene wijs; de laatste op verschillende wijs vrij geworden; de eerste kunnen stuksgewijze verspreid liggen de laatste moeten lij en aan eikanderen gevon den worden. 2) Later zijn door mij in de kas der Overloopers, in de kamer van Wal cheren, aangetrotfen de zoogenaamde Langendijk boeken van de O. en Z. wate ringen nit welke consteert dat een dergelijk gebruik in dat eiland ook plaats vond. De 5 ambachten en Westwatering hadden geene dijken maai duinen, wes halve aldaar die manier geene plaats vond.

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 1866 | | pagina 84