8
Hierdoor was eene groote omwenteling in de papierin
dustrie teweeg gebragt en tevens de weg gebaand voor de
boekdrukkunstdie kort daarop uitgevonden, met een zoo
gebrekkig papier, als het oude Egyptisch en katoenpapier,
zeker niet zoo spoedig en zoo heerlijk zoude geslaagd zijn.
De vraag.wanneer het alzoo uit linnen lompen vervaar
digd papier het eerst in Europa bekend geworden of gebruikt
isheeft langen tijd een aantal geleerden bezig gehouden.
In navolging van hetgeen reeds in 1744 en 1755 door de
akademiën te Halle en te Goettingen was gedaan loofde
onze Gerard Meerman in 1762 uit zijne eigen middelen een
prijs van vijf-en-twintig gouden dukaten uit voor de beste
beantwoording dier vraag 3). Een geleerde Spanjaard, Gre-
gorio Majans van Olivaonderscheidde zich het meest in
dien letterstrijd en behaalde den prijs de uitslag van zijn
onderzoek wasdat men ten hoogste tot de laatste helft der
13de eeuw tot het linnenpapier konde opklimmen, hetwelk
toen nog veelal met katoen werd vermengd. Ten onregte
werd echter de eer der ontdekking door Majans aan zijne
landgenooten toegeschreven; bij den hiervoren reeds vermel
den achteruitgang der fabrieken in Spanjedie eerst later
haren ouden roem herwonnenwas ook zulk eene verbete
ring aldaar omstreeks dien tijd niet te verwachten 3).
Het vraagstuk was het eerst te berde gebragt door den Stettinscheu
leeraar Joh. Sam. Hering, wiens Cogitationesquo primum. tempore hodierna
charta quae ex fragmentis linei conficiturinventa fuerit etc., in 1736 te
Stettin zijn verschenen.
2) Tallooze nasporingen in de archieven en boekerijen van SpanjeItalië
Duitschland en Frankrijk zijn daarvan het gevolg geweest. De belangrijkste
uitkomsten van dat onderzoek, door hetwelk evenwel geen volkomen zekere
resultaten zijn verkregenzijn in het jaar 1767 openbaar gemaakt door Ja
cobus van Vaassen in de door hem bezorgde, hiervoren reeds meermalen
aangehaalde G. Meekmanni et docloruni virorum ad eum epistolae atque oh-
servationes de chartae vulgaris seu lineae origine.
s) Deze meening wordt ook gedeeld door Joh. Gottl. Imman. Breitkopf,
wiens scherpzinnig en geleerd Versuchden Vr sprung der Spielkartendie