122
Het Hollandsche papier had nu voor geruimen tijd zijnen
voorrang in Europa gevestigd; daarmede voorzagen wij zelfs
Frankrijk voor een gedeelte, Engeland, Spanje en Portugal
bijna geheel, alsmede de Oostenrijksche Nederlanden. Genua,
dat tot dusverre nagenoeg alleen in het bezit van dien tak
van koophandel was geweestverloor dien bijkans geheel
en al
In Frankrijk was men in 1730 al begonnen 3) door ta
rieven en reglementen de papierindustrie aan banden te leg
gen van welke verordeningen de voornaamste was het Ta-
rif des grandeurs et des poids des différentes sortes de pa
pier qui se fabriquent en Francefixé par arret du con-
seil d'état du 18 Septembre 1741, hetwelk wij hiervoren
reeds meermalen hebben aangehaald en dat door de Fransche
schrijvers zeiven als eene der hoofdoorzaken van den ach
teruitgang dier nijverheid in hun land en tevens van den
toenemenden bloei der papierindustrie in de Nederlanden is
beschouwd. Wat hiervan en van andere staatkundige mis
slagen der Fransche regering, die niet dan gunstig op de
uitbreiding der papiermakerij in ons vaderland hebben ge
werkt, door de zamenstellers van de Encyclopédie méthodiqiw
wordt gezegd a), is te merkwaardig, dan dat wij het niet
in zijn geheel zouden overnemen
Volgeus Savaky des Bkuslons o. 1. waren te Genua geruimen tijd
150 molens met papiermaken bezig; het werd ook in groote hoeveelheid naar
de Spaansehe bezittingen in Amerika verzonden. In het jaar 1720 nam eene
vloot alleen 105,796 riem papier van Genua mede. Spanje, dat ook nog zijne
fabrieken te SegoviaCuenca enz. hadmaakte ook veel gebruik van dit pa
pier, hetwelk met bet merk van de drie O's en het wapen van Venetië op
de Hollandsche molens voor den uitvoer nagemaakt werd.
6) Daaraan was reeds vooraf gegaan het reglement door Lodewijk XIV
den 3 Junij 1675 gemaakt, waarbij onder anderen was voorgeschreven, dat
ieder fabriekant ook de twee eerste letters van zijn naam en bijnaam als wa
termerk in het papier moest zetten.
s) Encyclopédie méthodique ou par ordre de matièrespar ime société
de yens de lettresParis, 17821832, in 204 deelen, waarvan 8 arts et
