145
met zijn jonger alluvium niet geringer is dan op de eilanden
Idan is zij er slechts schijnbaar mede in strijd, omdat men kan
aannemen dat alles gelijk staande de meerdere vochtigheid die
de jongere ziltige kleigrond aan de verblijven mededeelt de voor-
deelen van eene geringere moeras gif-ontwikkeling aldaar te niet
doet. Men bedenke voorts dat de sterfte op zich zelve in het
door ons besproken onderwerp geen hoofdpunt heeft uitgemaakt.
De nadeelen voor de gezondheid uit de physieke gesteld
heid van den bodem voortspruitende worden ontegenzeggelijk
verhoogd door het water, waarvan men in Zeeland gebruik
maakt, al moge dit niet de scherpe veroordeeling verdienen,
die de Gentsche hoogleeraar J. van Eottekdam zich ver
oorloofd heeft over het drinkwater in Zeeuwsch-Vlaanderen
uit te spreken 2). Niet noemenswaard is het gebruik van
duinwater dat als het zuiverste mag beschouwd worden en
waarvan de in Zeeland aanwezige oppervlakte van ongeveer
3160 bunders duingrond eene aanzienlijke hoeveelheid ten
gebruike zou kunnen opleveren. Velen daarentegen zijn in
de gelegenheid om gebruik te maken van zoogenaamd bron-,
put- of welwater. Gaat men intusschen na dat dit niet zelden
als zakwater of als een filtraat te beschouwen is van het zoo
straks gemelde grondwater uit het oudere alluvium, dan heldert
het zich op waarom het veeltijds brak is en waarom bij zomer
warmte en klimmend watergebrek de aard van dit filtraat zooda
nig verandert dat het ten slotte ondrinkbaar wordtmaar ook
aan den andereu kant laat de gesteldheid van het medium
Op 1000 inwoners sterven jaarlijks gemiddeld in Walcheren 30.7.
Schouwen 28.6.
Tholen30.2.
Noord-Beveland 39.3.
Zuid-Beveland 34.4.
Vierde district. 31.7.
Vijfde district. 31.5.
Gemiddeld in de provincie 31.4.
Mémoire couronné sur la saignéeGand 1816, p. 59.
Archief VII. 10