16
stemd door de ongunstige tijdsomstandigheden echter het
licht niet heeft gezien
Eindelijk trad dr. C. R. Hermans op en deeldenaai
aanleiding der hiervoren reeds vermelde rekeningen van liet
Illustre Lieve Yrouwe Broederschap te 's Hertogenboschaan
de algemeene vergadering van het provinciaal genootschap van
kunsten en wetenschappen in Noordbrabandten jare 1841
gehouden een aantal bijzonderheden mede omtrent het pa
pierwaarop die stukken al in het jaar 1330 werden ge
schreven, en over de merken daarin voorkomende, die hij
tevens vergeleek met eenige anderen in oude drukken en
handschriften 2). Hoogstbelangrijk is hetgeen hij daarbij
te boek gesteld heeft omtrent de papiermerken in het alge
meen en het nutdat uit de kennis van die merken voor
liet archiefwezen kan worden getrokken.
Vlugtige aanteekeningen, brouillons en concepten werden
al vroeg op papier geschrevendoch in den regel zette
men er den datum niet opdie zelfs meermalen op het
origineel of de minuut achterwege bleef. Op alle archieven
vindt men daarvan de voorbeelden, terwijl ook menig los
Zijne verzamelingdie in December 1861 door de boekhandelaars Is.
An. Nyhoff Zoon te Arnhem in publieke veiling gebragt, eerst door
de heeren Muller en Nyhoff voor 150 aangekocht, later in het bui
tenland is verkocht, bestond uit: a. 4 monsters katoenpapier van 1389;
b. 80 papiermonsters van 1340 tot 1399; c. 200 dito van 1400 tot 1499;
cl. een groot aantal van 15001600. Ook mr. A. A. J. Meylink te
's Gravenhage was in het bezit van eene uitgebreide verzameling papier,
meerendeels onbeschreven, van de jaren 1419 tot 1860, in chronologische
orde gerangschikt, te zamen omstreeks 1000 bladen. In November 1864
had daarvan te 's Hage bij den heer Marttnus Nyhoff de verkoop plaats;
genoemde boekhandelaar werd er voor 80 eigenaar van. Eene fraaije ver
zameling is ook op het rijks-archief voorhanden, aangelegd door den com
mies-chartermeester J. A. de Zwaan.
2) In de Handelingen van het genootschap over den jare 1847 vindt
men de afbeelding van zeven en zeventig papiermerkenvoorkomende in de
rekeningen van genoemde broederschap van 1330 tot 1500.