1 7
blad noch door schrift, noch door inhoud tot eene ze
kere dagteekening kan worden gebragt. Op andere stuk
ken is de datum soms onleesbaar, beschadigd of min
der juist. Bij drukwerken werd voor het jaar 1457 de
naam van den drukker niet op het boek gezet. Heeft men
nu de chronologische lijst der in de Nederlanden meestal
gebruikte papiersoorten, waarvan het watermerk het duide
lijkst en zekerste kenmerk is, dan zal men van zoodanige
verzameling slechts inzage behoeven te nemen, om den tijd
van een betwist stuk nagenoeg met volkomen zekerheid te
kunnen bepalen.
Het goede voorbeeld van den heer Hekmans wekte ook
anderen tot navolging op en op zijn verzoek verklaarde
liet historisch genootschap te Utrecht zich dadelijk bereidom
door zijne tusschenkomst in de verschillende archieven des
rijks een gemeenschappelijk onderzoek naar de oudste pa
piermerken te bevorderen. Weldra zag het genootschap
zich dan ook in het bezit gesteld van allerlei opgavendie
met de van elders bekende, hiervoren reeds bedoelde, bij
zonderheden een niet onbelangrijk geheel uitmaken
Aan de bemoeijingen van het Utrechtsch genootschap is
men ook de kennis verschuldigd van den ouderdom van het
eerst beschreven papier, in sommige archieven des lands voor
handen. Te Zutphen is het oudste papier vermoedelijk van
1353; te Leiden zijn eenige doorloopende registers van poor-
Het historisch genootschap bezit onder anderen eene chronologische
verzameling van merken, voorkomende op de papieren, afkomstig uit het
voormalig archief van Buren en loopende van 1354 tot 1425 alsmede eene
verzameling papiermerken genomen uit de leenregisters van het huis Nyeu-
10de sedert 1430. Zie Kronijlc 1857 (XIII), bl. 81. lie te Haarlem op het
stadhuis voorhanden verzameling, hiervoren bl. 13 reeds vermeld, bestaat,
behalve uit de facsimiles der papiermerken van den Spiegel onzer behou
denis en andere te Haarlem bewaard wordende eerste voortbrengselen der
drukpers, uit de merken van de registers der groote kerk aldaar van 1400
tot 1600, alsmede vau de thesauriers-rekeningen dierzelfde stad van 1417 tot
1475 bijeengebragt door J. Koning.
Archief VII. g
