18
tersboeken op papier geschreven, beginnende met 1364; op
het stedelijk archief te Amsterdam berusten papieren van
1388 en 1390 te Hoorn vindt men er een van 1446. "Van
slechts enkele provinciale archieven zijn opgaven gedaan:
van het Noord-Hollandsche te Haarlemdat eerst met
het jaar 1573 begint en dus geene bijdrage levert tot
de kennis van het oude papier, en van het vereenigd archief
der stad en provincie Groningenwaar het oudste papier dag-
teekent van het jaar 1420. Van het vroegere papierver-
bruik in Gelderland was men al veel te weten gekomen door
de werken van den schranderen geschied- en oudheidkundige
van Hasselt ook de schatkamer van het rijksarchief te
's Hage was ons reeds geopend door de beide Sotheby's,:
die zich aldaar voornamelijk met het onderzoek van de oud
ste grafelijke rekeningen hebben bezig gehouden.
In Zeeland waar het uitgebreide provinciaal archief een
rijken oogst beloofde, en de gemeente-archieven van Middel
burg en van andere steden ook de moeite van dergelijk on
derzoek zeker niet onbeloond zouden latenhad dit even
wel nog niet plaats gehad. Welkom was mij dus de gele
genheid daartoe, met de meeste welwillendheid mij aange
boden door den archivaris der provincieden heer J. P,
van Visvliet, voor wat de aan zijne zorg toevertrouwde
verzameling betrof, terwijl ik zelf, als archivaris van de hoofd
plaats mij in staat gesteld zagook daar diezelfde na
sporingen te doen. fluim vier jaren heb ik aan dat onder
zoek en aan den daarmede in verband staanden arbeid be
steed, die mij echter niet weinig verligt werd door de ge-
reede medewerking van meer dan éénen kant ondervonden
Met de meeste erkentelijkheid moet ik daarbij gewagen ra
de hulp, mij verleend door den heer J. H. van Dale, at-
1) De meeste bijzonderheden daaromtrent worden gevonden achter g
van Hasselt's Bijdragen voor d' oude Geldersche maaltijdenArnh. 1805
