58
uaarshand verraadt en afgeteekend is van een los stukals
bijlage gevoegd bij de rekening van den rentmeester van Zee
land bewesten Schelde over 1410. Zes jaren later, in 1416,
vindt men dezen fraaijen kop ook te Sluis in de rekening
van den heiligen geest in Onze Vrouwe kerk aldaar. Groot
is het verschil tusschen dezen en dien, welke in 1430 te
's Hertogenbosch op het papier der rekening van het illustre
Lieve Vrouwe broederschap wordt aangetroffen.
PI. VIII, n°. 3. Minder goed geteekend is deze kop
met het kruis tusschen het gewei, vermoedelijk aan de le
gende van St. Hubert ontleend. Behalve in de stadsreke
ning van Middelburg over het jaar 1464, vindt men hem
ook in de eerste drukken van Coenraad Braen te Leuven
PI. VIIIn°. 4. Al vóór dien tijd had de papiermaker
zijne kunst beproefd om het geheele hert als filigrane. in het
papier te brengen. Als men het slecht gevormde figuur in
de rekening van liet illustre Lieve Vrouwe broederschap te
's Hertogenbosch van 1444 als eene der eerste proeven daar
van moet beschouwendan kan men niet zeggendat zij
gelukkig is geslaagd 2). Vergelijkt men daarmede het hoe
kige beest uit zeker register te Aardenburg, begonnen in
het jaar 1458dan is ook daarin weinig vooruitgang te be
speuren.
PL VIII, n°. 5 en 6. Maar in de 16de eeuw was het
hert in allerlei gedaantendoch veelal loopende of sprin
gende soms met een band om den hals en meest altijd
met eene bloem op den rugeen der sierlijkste filigranes
geworden. Als voorbeeld daarvan deelen wij deze twee mer
ken medewaarvan het eene is genomen uit de rekening
van den heiligen geest in Onze Vrouwe kerk te Sluis van 1527,
het andere uit de stedelijke rekening van Middelburg over
Jansen 1389.
2) In dien trant komt het ook voor in de eerste drukken der Fratres
communis vitae, te Brussel. Jansen, 1, 387, pi. XVI, 201.