60
meester van Zeeland bewesten Schelde over 1428. Te 's Her
togenbosch had men dergelijk papier al in 1427; het diende
ook voor de thesauriers-rekeningen van Costers geboortestad
in de jaren 1432 en 1433.
PL VIII, n°. 10 en 11. In 1494 vindt men den dolfijn
in twee verschillende grootten in de stedelijke rekeningen
van Middelburg terug.
Niet echter in Holland alleen bleef het toen en ook later
nog bekend in Prankrijk werd zelfs in den nieuweren
tijd groote waarde gehecht aan dit papier, dat bij het meer
malen aangehaalde reglement van 1741 daarop nog voorkomt
onder den ouden naam van vle dauphin."
PI. VIII, n°. 12. In datzelfde reglement wordt ook een
papiersoort aangeduid als la serpente," waarvan de oorsprong
mede van zeer ouden datum is 2). Wij meeuendat die
gezocht moet worden in de slang, welke tegen het einde
der middeleeuwen een niet zeldzaam merk was. Wij von
den het in de gemeente-archieven van Middelburg op stuk
ken eerst van het jaar 1520
PI. VIII, n°. 13, daarna van i525, en eindelijk
PI. VIII, n°. 14, van 1628.
PI. VIII, n°. 15. Als aanvulling voegen wij nog hierbij
de duif, bij het Fransclie reglement als het papier pigeonne
bekend3), uit het jaar 1630. Bij eene vergelijking van dit
merk, hetwelk alzoo in den nieuweren tijd tehuis behoort,
met het opgetuigde paard en met den zijdelingsclien hertekop,
De eei'ste drukken te Keulen van Arnold thee Hoeknen en die te
Gouda van Gerard Lkeu vertoonen dit merk. Jansen 1388.
2) „La serpente" schijnt de naam van het papier zelf geweest te zijn
„a cause d'un serpent, dont il est marqué" leest men in da Encyclopédie op
de artikels papier d'éventail en éventaillisieswelke laatsten in Frankrijk in
de lSde eeuw vooral dit fijnere papiersoort gebruikten om de waaijers er me
de te beplakken.
3) Het merk was veelal zoo onduidelijk dat men moeijelijk kon zienof
het eene kip of eene duif verbeeldde. Het heette dan ook wel papier it poulet."