3
het westen werd Rome allengs de stapelplaats van dit voor
de behoefte der zamenleving bij de toenemende beschaving
onmisbaar geworden artikel.
Te gelijker tijd, doch in mindere mate, werd ook gebruik
gemaakt van het perkament, dat omstreeks 200 jaren voor
Christus te Pergamusonder koning Eumenes uitgevonden
echter voor het dagelijksche leven minder geschikt en door
zijne kostbaarheid en schaarschheid minder gezochtop den
duur weinig afbreuk deed aan het Egyptisch papierzoo
lang dit bij genoegzame hoeveelheid en voor matigen prijs
op de hoofdmarkten was te verkrijgen.
Bij de verovering van Samarkand, in 704, hadden echter
de Arabieren een nieuw soort van papier leeren kennen, dat
in vele opzigten, vooral door meerderen glans en door groo-
tere witheidhet oude fabriekaat verre overtrof J). Toen
nu in vervolg van tijd de zoo noodige grondstof in Egypte
begon te ontbreken en het land zelf in de magt der Ara
bieren was gevallen, wier heerschappij zich weldra over de
noordkust van AfrikaSiciliëItalië en een groot deel van
Spanje uitstrektedrong ook dituit de vezels van de ru
we boomwol vervaardigde en daarnaar zoo genoemde ka
toenpapier, langzamerhand in Zuid- en Midden-Europa door.
Nog geruimen tijd streed het Egyptisch papier om den voor
rang eerst in de elfde eeuw was het voor goed uit ons
werelddeel verdwenen,2).
„In uvlie Samarcanda praecelüt chavtae nitidissimae ususquae tantum
ibi et in Sinis reperiturunde Arabes Mahometani, ea in suam ditionem re-
dacta, eonficiendae chartae artificium aeceperunt." Cisnti in Bil/. Aral. Hisp.
torn. II. .Madrid 1770 fol. 9. „Samarcandam cunctas inter Asiae urbes
raagnitudine atque amoenissimo prospectu fuisse eelebratissimam sed non mi
nus quoque illastrem pernitidae chartae fabrica, quam Arabes deinde turn in
suam regionem, turn in Africam transtulerunt, postquam Catibah Ben Mosleme,
anno Egire 85, id est Christi 704, Samarcandam expugnasset." Vaassen,
Epist. ad Meerm., pag. 10, 11.
J) Men vindt eeq goed geslaagd facsimile van Egyptisch papier in het
