294
Zoo te Middelburg als elders in ons gewest voorzagen vóór
de hervorming Huisarmbesturen uitsluitend in de verzorging
der behoeftigen. De kerkenordening van Zeeland erkende hun
bestaan waar zij aandrong tot samenwerking met de daarnaast
door den hervormden godsdienst in het leven geroepen diaco-
niën. Art. 21 toch der Acta synodalia 1 Febr. 1591 hield
het volgende in In allen kercken sullen diaconen wesen
//lidmaten der kercke synde welverstaende dat in sulcken plaet-
n sen daer de ?nagistraet haer huysarmmeesters steltsy beyde te
n samen maer een collegie sullen maecken met een gemeijne burse,
//zoowel in 't ontfangen als in 't uytgeven, ten einde dat alle
de armen sonder onderscheyt van religie naer den eisch van
haren noot mochten geholpen wordente meer angemerckt de
aelmoessen sonder onderscheytgecollecteert worden opdat
door dezen middel alle geschillen ende quaet vermoeden ge-
weertende alle goede eeuicheyt onderhouden worde."
Bovendien bekend is de ouderscheiding van groote armen
en diaconyen of kleine armen 1). Men vindt de goederen aan
de laatsten getransporteerd of in de overloopers geboektveelal
onder den eigen naam van kerk-armen. De goederen van //groote
armen" waren voor een goed deel dezelfde die reeds vóór 1580
bekend stonden ten name van armen" of nhuisnrmen de over
loopers (b. v. van Yerseke van voor en van na 1580) wijzen dit uit.
ben goeden huysraet't welck grotelick Redondeert in aechter-
deel van den armen luyden die in den prochie wonen en aldaer te bedde liggen
3°. toezicht op de hedeeling.
Die Aelmessen die behooren gedislribueert te worden om godtswille die
gherechte aermen en dat bij toedoeue den pastoer van der kerckedie weet
waer men se behoort te geven."
4°. t. a. der rekening van kerckmeesters en heylige gheestmeesters.
nSy en behooren jaerlix al tsame Rekeninge te do ene ende alzoo doet
men in alle anderen plaetsen tot Sinte Pieters eü in die abdie, en dat nyet
sonder Redenen."
x) h. P. van de Spiegel, Algemeene kundigheden voor den gemeenen man
blz. 23