175
vergeefs sloegen zij hun Pantheon Mythicum der Grieken en
Romeinen op; die naam bleef hun onbekend. Het kon even
wel niet missenof zij moest zoo al niet eene Egyptischeten
minste eene Grieksche of Romeinsche godheid zijn. Dan maak
ten zij er van rso- s-eAiiVa de nieuwe manenu Diana hier
was zij Ceresdaar Isis en ik weet niet welke vreemdheden
waarin men meer reden vindt om de geleerdheid der schrijvers
te prijzendan hunne oordeelkunde.
Waarom moet toch de Arminius der Germanen Hercules
zijn? waarom Alois Castor en Pollux? waarom Thor of
Tiiedth Jupiter? en waarom Nehalennia DianaCeres
of lsis Mij dunktdat het niet volstrekt noodig zij om
het veelgodendom der Germanen uitteleggen dat men zijn
toevlugt neme tot de historie der afgoderij van vreemde
natiën.
Te vergeefs zoekt menmijns oordeelsnaar eenen algemee-
nen oorsprong van het veelgodendom bij alle natiënomdat
alle natiën niet op één tijd noch op dezelfde wijze zijn afge
weken van den waren godsdienst en zij ook niet allen dezelfde
soort van afgoden in de plaats van den waren God hebben
gemaakt en aangenomen.
3.
De eerste stap tot het veelgodendom was vermoedelijk niets
anders, dan geheimzinnig, om door zigtbare teekenen de men-
schen op te leiden tot de vertegenwoordiging van het onzicht
bare Opperwezen van zijne hooge volmaaktheden en van den
onbegrijpelijken invloed zijner voorzienigheid in de onderhou
ding en regering van alles. Vandaar verviel men tot het ge
voelen van wezens door wier middel zij meenden dat de god
heid haren invloed op het ondermaansche hadwelke vervol
gens als dienaars van het Opperwezenen tweede oorzaken der
zegeningen ook eenigen eerbied en dienst vorderden en ein
delijk toen men verder en verder afweek van de zuivere be
ginsels werden de teekens en afbeeldingen der goddelijke eigen-
