180
sprong des tempels of der steen en juist te bepalen maar het
schijnt evenweldat er eenig licht te halen zij uit de beelte
nissen en opschriftenalthans verscheidene dezer geven iets
aan de handhetgeen tot den koophandel en de zeevaart be
hoort en wel bepaaldelijk tot een' handel op Brittanniën. Men
vindt er iets afgebeeld 't geen naar den voorsteven van een
schip gelijktook afbeeldsels van een scheepsroer verscheidene
steenen tot betaling van gedane geloften waaronder één die
opgerigt iswegens liet behoud der koopwaren door een han
delaar op Brittanniën en al deze beeltenissen en opschriften zijn
in den Romeinschen smaak. Dit alles te zamen genomendunkt
mij aan te duiden dat toen ten tijde de Romeinen uit Brittanniën
op Domburg en wederom terug gevaren hebben; maar deze haven
moet zeer laat door hen gebruikt geweest zijn. Julius Caesar is
de eenige der Romeinsche keizers die van de Vlaamsche kusten
uit den porlus Iccius naar Brittanniën is overgestoken zijne op
volgers hebben de haven van Boulogne gebruikt, gelijk de
geleerde Ykedius uit eene menigte berigten van oude schrij
vers heeft bewezen en wanneer de Romeinenten tijde van
Constantiusuit Brittanniën op den Rijn wilden varenmoesten
zij den doortogt voor eene groote som gelds van de Saliërs
Chamaven en andere aangrenzende natiën koopenmaar Ju
lianus een schrander en wakker veldheer, bij ons onder den
naam van //de afvallige," bekend, was de eerste die deze
schande niet wilde verduren. Terwijl hij zich in Brittanniën be
vond deed de noodzakelijkheid zich voor om de Romeinsche
legerplaatsen aan den Rijn van levensmiddelen te moeten voorzien
waarvan hij in Brittanniën wel overvloed had, maar de moeije-
lijkheid was hoe men deze zou overvoeren. De haven van Boulogne
oordeelde hij te ver afgelegen en den doortogt op den Rijn van de
Barbaren te koopen, kon de Romeinsche eerzucht niet dulden.
Hij besloot dus zich dien weg door geweld te banen en stevende
met eene talrijke vloot uit Brittanniën regtstreeks op eene haven
J) Mist. Com. Flandr p. 179 et seqq.