183
Vooreerst is de zeemond van dat kanaal van ouds de
Roompot genoemd geweest't geen een ongedwongen over
blijfsel is van Romanus portus Romeinsche havenwelke
Jnliaan met regt zoo heeft mogen noemen omdat hij de
eerste der Romeinen was die een togt van zooveel aanbelang
ondernomen had. Wat verder de rivier opwaarts vindt men
Reimerswale waarschijnlijk Romanum of Romanorum navale
Romeinsche reede of scheeps-timmerwerfwant het woord navale
wordt in beide beteekenissen gebezigd. Eindelijk vindt men
ook twee sterkten of kasteelen gesticht ter beveiliging van
den stroomhetgeen bewijstdat men dezen hield voor eene
haven van gewigt, want men had aan den mond ter linker
zijde Domburgmisschien Domini burgum aldus genoemd
naar den keizerals Heeren verder op ter regterzijde een
kasteelnaar hetwelk het dorp Burg in Schouwen den naam
schijnt te hebben ontvangen.
10.
Indien nu deze gissing van eene Romeinsche haven op den
Rijndoor Juliaan het eerst bevaren en naderhand in gebruik
gebleven eenigen grond heeftdan kan men gemakkelijk be
grijpen hoe de Romeinsche zeehandelaars waarondervooral
ten tijde van den afvalligen vorstnog vele heidenen waren
gedenksteenen en opschriften hebben gesteld ter eere van .Jupiter,
den opperste hunner goden van Neptunus, den bestuurder der
zee en van de algemeene godheid van het naaste landdat is de
Nehalenniaailen tot kwijting van gedane geloften wegens het be
schermen en veilig overvoeren der koopwaren en de verwondering
zal ook ophouden hoe er bij Keulen aan den Rijn een steen kan
gevonden zijn met het opschrift: Dej® Nehaje- of Neiïai.enniae.
Men denke nietdat Burgum alleen in de taal der middeneeuwen een ka
steel beteekentwant men sprak reeds zoo ten tijde van Juliaan en voor hem.
Bepaaldelijk schijnt het woord gebruikt te zijn voor kasteelen, welke ter be
veiliging van de grenzen waren gestigt. Videatur l. 2 4. Cod. de offic.
praef. prat. Afr. et lex 6 Cod. de fundis rei privataeibique Gothofr. in
notis.
