80
vloed eene uitgegestrekte zeeboven welker oppervlakte jaren
lang enkele torens en staande gebleven muren van kerken en
kapellen zich verhieven bij ebstand was alles eene door slijk
en water afgewisselde vlakte, waarop de duidelijkste sporen
van vroegere bebouwing aanwezig waren. Ja, eene zonder
linge gewaarwording moet zich van den koenen wandelaar over
deze eenzame, doodsche streek hebben meester gemaakt: hier
zag men de door kunst en vlijt gegraven slooten en grachten
veranderd in gevaarlijke kolken, waarin in plaats van het
tamme gevogelte, het zeegedierte zich verschool; daar lagen
de door golfslag afgeknaagde en zeer gebroken dijken, achter
welke in stede van mensch en veealleen het watergevogelte
nog bescherming vond; en elders trof men de met wier be
wassen overblijfselen van gebouwen en geraamten aan, waarop
het schulpgedierte zich had gevestigd. Maar geenszins bleven
deze sporen van bewoning voor den beschouwer zoo duidelijk
zigtbaarde rustelooze wateren legden daarover hunne klei-
stoffen weder neder, en van lieverlede geraakte alles zoozeer
onder de aangevoerde slibben begravendat ten laatste daar
van schier niets meer te bespeuren viel. Alleen de vormelooze
puinhongten van de verwoeste dorpen, en de geulen van eertijds
ingepolderde vlietenbleven als monumenten van lang voor
bijgegane toestanden herkenbaar; de puinhoogten hebben het
geweld der zee verduurd; zij worden zelfs nu nog aangewezen
als de grondslagen van de verblijven onzer vaderen, op wier
erven wij nu onze haardsteden hebben gevestigden de sedert
lang weder ingesloten vlieten vindt men ten huidigen dage
nog terug in de watergangen van de tegenwoordige polders.
De overblijfselen van het oude eiland van meer nabij be
schouwende trekt in de eerste plaats de grootste verhevenheid
die gevormd is uit de bouwvallen van Emelisse, onze aandacht.
Het weilanddat den grondslag van dit dorp omvaten het
welk nog altijd naar de plaats, die er eenmaal stond, wordt
genoemdbestaat schier uitsluitend uit overblijfselen van ge
bouwen waarover van lieverlede door verwering slechts eene