85
is geene inpoldering gevolgd, want op 12 December 1517
bevestigde Kakel "V den brief van Maximiliaan betrek
kelijk de vorige uitgifte der plaat, en bij den ondergang van
Noord-Beveland kwam zij nog als een open gors voor.
Het Orizand lag door bet Groote faal van het eiland ge
scheiden. Ook deze gronden, die aan de west- en noord
westzijde door eene duinenrij tegen de zee lagen beschermd
waren vroeg ter inpoldering geschikt. Wouter van Heems
kerk erlangde in 1361 er reeds octrooi toe, doch ook hier
greep geene ontginning plaats 1). Het was althans nog een
vuitgors," toen het in 1123 door Eilies van Borssele van
Cortgene werd aangekocht, even als in 1506, toen Bloris
van Esmond, graaf van Buren, toestond er zoden uit te halen
tegen vergoeding aan de pachters 2). In 1580 lag het nog
onbedijkthet was toen ongeveer 2400 roeden lang en 200
roeden breed en bezet met n stellen" s).
Zoo verlaten wij dan èn Noord-Beveland, èn de daar langs
verrezen gronden als opene slijken en gorsen, die bij elke
verheffing van den vloed onder de golven werden bedolven
zij allen werden na eene reeks van jaren aan de zee te zijn
blootgesteld geweest, weder ten deele herdijkt, doch ook ein
delijk weder op vele plaatsen aan de wateren afgestaanom
daarin voor altijd te verdwijnen. Welk een omkeer van zaken
heeft alzoo ook hier plaats gegrependijken en dammendorpen
en kasteelenzijn tegelijk met derzelvers stichters verdwenen
en een en ander heeft plaats gemaakt voor geheel nieuwe toe
standen met nieuwe geslachtenwelke op de opgewassen erven
der vaderen zijn gevestigd. Maar had het oude eiland geweldig
met de wateren te worstelen, ook het Noord-Beveland van
jongeren tijd ondervindt het met welke elementen het te
F. van Mieris Groot charterboekdeel III, pag. 126.
2) Zelandia Illustratapag. 388.
a) Ibid.