528
buitenplaatsen en in vervlogen eeuwen misschien de eerste
hofsteden of stapelplaatsen of stellenof hoe men ze noemen
wil, zijn geweest. Ik verwijs b.v. naar den Hazenberg, naar
de Haute Montagne, naar Noordhoutnaar Noordbeeknaar
Nieuw-erve en meer andere.
Van veel beteekenis is ook de ligging der bergen met betrek
king tot de gehuchten en dorpen, die zich op Walcheren hebben
ontwikkeld. Wij hebben menig voorbeeld aangevoerd als Schei-
lag ter ButtingeBrigdammeHoogelande, waar ik vermoedde
dat eens het kerkhof een berg is geweest; doch met zekerheid
heb ik kunnen aantoonendat menig gehucht uit een paar
huizen, een berg en eene kerk bestond. Poppekerke, Bou-
dewijnskerkeKrommenhoeke, Mariekerke, Kleverskerke zijn
daar voorbeelden van. Andere dorpen die tot grootere ont
wikkeling zijn gekomenontstonden tusschen een paar bergen
in ik noem SerooskerkeAagtekerke ZoutelandeBiggekerke
RitthemNieuwerkerkeGapinge en Koudekerkewaarvan
de drie bergen als het ware tegen de huizen aanliggen. Uit
een en ander volgt, dat onze heuvelen voor de ontwikkeling
der gehuchten en dorpen van meer gewicht zijn geweest dan
menigeen denkt.
De uiterlijke vorm levert niets bijzonders op; de tijd heeft
waarschijnlijk bij vele iets gewijzigd. Plet zijn geene, vele
bunders bevattende hoogten, zooals in het noorden van Ne
derland, doch kegelvormige aardhoopen, aan groote hooibergen
gelijk. Somtijds zijn zij van boven afgeplat, meestal niet.
Somwijlen dragen zij sporen van een spiraalsgewijs er rondom
loopend paddoch het is geheel onzekerof dit oorspronke
lijk is. Van een wal die er rondom zou hebben gelegenis
niets te zien. Dkesselhuis Godsdienstleer blz. 98, meende,
dat zij oorspronkelijk wel 17 of 18 M. hoogmoeten geweest
zijn. Het is wel mogelijk; doch die geleerde schrijver
is niet vrij te pleiten van wat men noemt parti prisIk
geloof dat geene zoo hoogde meeste veel lager geweest zijn_
Van het inzakken in den grondwaaraan hij eenige meters