191 ïsis-dienst belioorde. Hij had plaats met een van mast en zeilen voorziene wagen of schip op rollen en ging van Aken uit over Maastricht en Tongeren naar Leuven. Hiervandaan zou die wagen dan langs den naasten weg gelijk ook Wolf (E. A. P) reeds vermoedde, over Antwerpen naar de Schelde gebracht zijnaan wier mond dat eiland des oceaans gelegen waswaar van Tacitus spreekt: extremus Selandiae angeluszegt Wolf (vroeger toch hadden reeds verscheiden andere eilanden in de Oost-en Helgoland in de Noordzee de eer genoten van voor de badplaats dier godin te worden gehouden). Deze beschrij ving van de reis is wel is waar reeds uit het begin van de 12re eeuw; maar ik zie dat zelfs nog in 1530 besluiten tegen die afgoderij zijn genomen en dat er in omgangen met schepen en ploegen nog tot op heden sporen van zijn blijven bestaan. En nu is het merkwaardig hoe er in de dienst van Sinte Geertruid van Nivelles allerlei voorkomt wat aan die godin doet denken. Immers het glas waaruit de S. Geertruiden-minne gedronken werd had de gedaante van een schip; in een aan haar gewijd en tempel te Bonn aan den Rijn 8) werd zij vereerd als de patrones der schippersevenals Nerthus werd zij rond geleid op een wagendie nog te Nivelles moet bewaard worden. In andere opzichten werd Sinte Geertruid ook met Hel en Ereya vereenzelvigd. Het blijkt uit dit een en ander dus wel, dat, gelijk zoo vaak geschiedde, dat men de dienst der heidensche goden die vroeger op dezelfde plaats werden vereerd op de heiligen overdroegzoo ook' Sinte Geertruid de plaats vervangen had van een godindie wij met geen andere beter kunnen vergelijken dan met Vrouw Ise, of die Tsis of Dea Mater van Tacitusen dat er niets is dat er zich tegen verzet s) Dat ook Nehalennia in die buurten wel te Deutzeen tempel zou gehad hebbenvrees ik dat alleen op grond van een paar votief-steenen met haar naamdie daar gevonden zijn beweerd wordtwant die steenen zullen veeleer, zoo als ook dr.de Man (Vluclitbergen op Walcheren, bl. 142) opmerktevoor Walcheren waar men ze niet maaktezijn bestemd ge weest.

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 1893 | | pagina 195