290
van de daarop genoemde ambachtsheerlijjkhedenzal zich. bij
die beschouwing een getrouwe voorstelling kunnen maken van
de vroegere plaatselijke gesteldheid aldaar. Ook het volgende
wordt daarbij volkomen duidelijk: //den 2 September 1530
waren er naar Arnemuiden geweest om aldaar achter den molen
beneden de kapel te visiteren de brouwerij met den brouwput" enz.
Later en wel in 1548 vervaardigde ook de schilder Hen
drik van der Heijde eene kaart: nopende de ambachten van
deze stad in Niewerkerkemitsgaders van den platten Ingel-
schen reede ende Stelle. Deze kaart moest eveneens dienen in
het proces met den heer van Arnemuiden over de jurisdictie van
den zuid-Arnedijk. Waarschijnlijk was deze voor ons verloren
gegane kaart meer in den vorm van eene landkaartdaar dezelfde
schilder in het volgende jaar //twee patronenheeft gemaakt
//van de platte forme (platten grond) naar 't patroon,'" dat ten
stadhuize was, om te dienen in meer genoemd proces.
Is de tijd van de verbouwing van het klooster bijna met
zekerheid te bepalen, niet alzoo die van den bouw eener nieuwe
kerk in Mortiere. Wel werd de kapel van oud-Arnemuiden
//boven op 't voors. dorp en der stededijk" waarschijnlijk se
dert lang voor den dienst onbruikbaar door die van Middel
burg in 1479 afgelegd (afgebroken), waarbij hare goederen bij
inventaris onder het stadhuis te Yeere werden gebracht. Deze
goederen nu waren aldaar overtollig als men aannemen mag
dat de kapel reeds vroeger vervangen was door een andere kerk
en toren in Mortiere. Wij vinden alleen vermeld, dat in
1482 een slot werd gemaakt aan den toren van Arnemuiden en
dat er in 1494 van stadswege naar Arnemuiden gingen wegens
een geschil //ter cause van der capellemeesters timmerage11 ten
behoeve der kapel.
Daar in mededeelingen van vrocgeren tijd niet genoegzaam
onderscheid gemaakt is tusschen Mortiere en oud-Arnemuiden,
zoo is het bezwaarlijk bij de vermelding van grondbrakendijk
breuken en dergelijke zeeschaden uit te maken tot welke dezer