580
schijn lijkdat er toen reeds muren en vesten zouden geweest
zijn. Zijn oordeel steunt op een verdrag van 1167/8' T) tus-
schen den graaf van VlaanderenPhilips van den Elzasen
onzen graaf Ploris IIIwaarin bepaald werddat geene van
beide partijen in Zeeland Bewesten Schelde eenige versterkte
plaatshoegenaamd ookzouden maken. Paspoort is van
meeningdat men eene uitzondering voor Middelburg zou
hebben gemaaktindien dit als erkende en versterktemet
muren omgevene stad reeds had bestaan. Ik ben van oordeel
dat hij zich daarin heeft vergist en dat men wel wezenlijk
Middelburg niet heeft uitgezonderd, omdat het als versterkte
stad reeds bestond. Immers in 1250 dus slechts 80 jaren
latermaakte Margaretha van Vlaanderen vrede met Willem
II en bij die gelegenheid verwijt zij dat hij toch wel steden
gemaakt had, namelijk Domburg en Westkapelle, terwijl er
immers volgens het verdrag van 1167 geene andere vrije stad
zijn mocht dan Middelburg, dat van oudsher eene vrije stad
was geweest, quae ab antiquo fuii villa francho,Dat ab antiquo
zal wel beduiden van eeuwen lier en niet sedert 80 jaren. In
dit enkele woord ligtdunkt mij opgeslotendat de bevol
king zichbongré malgré de afwisselende landsheerentot eene
vrije gemeente had opgewerktdie het tractaat een oppidum
noemt, en ik poorte of burcht.
Wallen zullen er altoos wegens de kans van overstrooming,
geweest zijn en verdedigingsmiddelen ook zeer vroeg; immers
men maakte ze van palissaden en doornhagendieals zij dooi
water geschut werdentegen het toenmalige belegeringstuig
even goed waren als murenbehalve tegen vuur Van den
aanvang af zal ook dit door het water en door eene groote
bevolking verdedigbaar oord eene toevlucht geweest zijn voor
de landlieden.
J) Dit uitgebreide verdrag is medegedeeld door Kt.uyt, Codex diploma
ticusII, blz. 184, niet blz. 174. Men noemt het doorgaans de Pax Hey-
denseana.