44
spelde, is een gekucht, liggende op den grooten weg van Zie-
rikzee naar het zoo even genoemde dorp en naar de oostkust van
het eiland. Het komt mij voor, dat dit Kapelle vroeger wel
tot Zierikzee in gelijke betrekking zal gestaan hebben als
Kapelle in Zuid Beveland tot Goes of Oost- en Westkapelle
tot Middelburgalle drie waren hoofdplaatsen geworden met
aanzienlijke kerkelijke gestichten die in den beginne weldra
kleiner Godshuizen in de buurt deden ontstaan. Het zon
echter kunnen zijn dat het eene filiaal geweest zij van Nieu-
werkerk, beide toch lagen in de Vierbannen van Duiveland.
Immers de kerk van Nieuwerkerk die nu slechts uit het koor
bestaat, omdat zij in 1591 is verbrand, dit jaartal gaf mij
de heer v. d. Vlugt op was vroeger eene collegiale kerk
met kanunniken. Op een plaatje in IIoffeks poëmata ziet
men den bliksem in de kerk slaan. Er is te Kapelle nog
een kerkhof in gebruik dat evenals de naam bewijst, dat er
eens eene ware kerk in de heerlijkheid geweest is. Het was
een ambacht op zich zelve en dit verklaart, waarom men er
bergen vond. Ik weet evenwel niet zeker of zij vroeger in de
heerlijkheid zelve lagen of in die van Nieuwerkerke. In het
laatste geval zou ik haast denkendat er door koop en
verkoop verandering van de grenzen heeft plaats gehad. Geene
van de twee bergjes worden door IIattinga afgebeeld.
Eenige minuten van Kapelle lag oudtijds het slot. Zwanen
burg door Melis Stoke de Zwerner genoemd. Het is thans
eene hofstede; in de Zelandia Illustrata bewaart men afbeel
dingen der ruïne, die voor goed werd opgeruimd in 1714'.
Volgens de Zelandia Illustrata werd in oude tijden hier de
Hooge Vierschaar van Duiveland gehoudenvoordat deze
door den achteruitgang der eene plaats en vooruitgang der
anderenaar Nieuwerkerk werd verplaatst. Men noemde het
toen het Hooge Huis. Wij vinden dus ook hier weerdat
de heerlijke sloten en dorpen in Zeeland veelal zijn ontstaan
op de plaatsenwaar omstreeks de 6e eeuw de met weer en
wind en golven strijdende voorouders hunne bergen liebben