126
kerkje bijbleef toch. vaak cle ontwikkeling ten achteren.
PoppekerkeMariekerkePoppenkinderendorp SwakeVHeer
Hilsdorp zijn voorbeelden, evenals vele andere Was het oord
gunstig' gelegendan ontstond er een dorplater eene bloeiende
parochie en hierbij een burcht of kasteel en ging alles goed,
dan ontstonden er stedenals YeereMiddelburgGoes
Zierikzee die naar het mij toeschijntalle met bergen zijn be
gonnen althans nadat visschers en zeelui waren voorgegaan.
Het is wel mogelijk, dat men bergen heeft afgegraven om er
grondslagen van te maken voor kasteelen en kerkenmaar be
wijzen ontbreken. Somwijlen bouwde men de kerk vlak naast
een berg, vermoedelijk omdat op zulk eene plaats beide terreinen
aan de kerk behoorden, maar er is geen enkel bewijs, dat
men in dien berg belangstelde. Dat men noch voor kerk,
noch voor kasteel altoos den berg nambewijzen vele voor
beelden. De kasteelen en burchten zijn alle na den bergtijd
gebouwd.
Dan, is al één en ander zoo, te bejammeren blijft het, dat
men in Zeeland zoo weinig waarde er aan hecht, om die
eerste bewijzen van onzen cultuurstaat te bewaren. Men kon
ze bovendien benuttigen tot verfraaiing van den wegevenals
men elders ruïnen op prijs stelt en men bergjes bewaard heeft
bij herbergenals vroeger te Meliskerke en thans nog halfweg
VGravenpolder.
12. De bergen zijn geen paalwoningen geweest,
geen rechtbanken,
geen begraafplaatsen, geen offerbergen.
Nergens in WalcherenSchouwen of de Bevelandenis eenig
bewijs gevonden, dat onze bergjes bewoond zijn geweestgeene
lagen van keukenafval, geene palen, geene laagsgewijze op
hoopingen hebben eenig vermoeden kunnen wettigen, dat onze
heuvels paalwoningenpalafitten of meerwoningen zijn geweest
Onze zeeën waren dan ook te ontstuimig om er in te gaan wonen
op een betrekkelijk kleinen heuvel. Dat zij nooit begraaf-
