165
het Zand eenige meters binnen dit rayon en de woning van
Maerten Paulus Stoupe 1) juist op de grens. De 108 gemeten
en 275 roeden (op kaarten kan licht eene onnauwkeurigheid
wat verschil in de maat geven) komen vrij wel overeen met
de 102gemeten van de Akte.
Toen deze 1021/3 gemeten bij de aanboording werden ge
reserveerd was het Plan der bolwerken zeker nog niet definitief
vastgesteld. Om de uitspringende bolwerken en singels binnen
het gereserveerde te houden, moesten wel alle punten van
den boog komen tot een zelfden afstand van den binnensingel,
zoodat de loodlijn daarop overal buiten die bolwerken uitstak
en men vrij bleef in het kiezen van de juiste plaatsen voor
deze. Eveneens deed ook Napoleon ter wille van de kroon
werken om de stad Ylissingen, en dit versterkt mijn betoog.
Eene kardinale vraag was, of die 102]/2 gemeten gerekend
moesten worden over een terrein, dat in zijn geheel 102]/3
gemeten bevatte, dan over een omvang, die zooveel schot-
baar land in zich hield, een verschil, om de vele hayman-
landen, enorm groot. En dan bleef nog de quaestie over de
rechtsgeldigheid van het accoord van 1545/6, m. a. w. of de
onderteekening door den heer van Beveren beteekende eene
praesentie-onderteekening dan wel eene arresteering?
Dat de quaestie. over de uitgestrektheid van Westmonster
er bij gebracht werd, bewijst, dat sommige of vele tusschen
Ter Hooge en Middelburg wonende opgezetenen, vóór het jaar
1574, feitelijk in de St.-Maartenskerk ter kerk gingen en de
sacramenten haalden.
Nochtans woonden, naar het eigen gevoelen van Middelburg,
in het jaar 1601 en 1602, een groot deel dier opgezetenen
buiten de z. g. Westmonsterparochie, want de excijs van 4 gul
den werd ook geheven van de tappers //buyten de drye prochiën",
o. a. ook //buyten de Langevylepoort totter Iiooghe" 2).
Dit geschiedde of van //den steenen pilaar, sijnde een teyken
Aemoysinge. (hierna) op B no 6 en 7. Ktüsteloo V, bl. 44.
