148
leeken dekten den achtertocht. En zoo 'ging het met krijgsmu
ziek soms den strijd tegemoet. Toch was het veeltijds meer een
tehooploopen, meer een schieten in de lucht dan wel een afgaa»
op het doel. Althans de vurig begeerde en ook verwachte vic
torie bleef gemeenlijk uit. lntusschen een en ander gaf ver
toon en men rook dan toch de kruitlucht. Een dergelijke
schermutseling op kerkelijk terrein had ook plaats in onze goede
stad Middelburg, eenige jaren nadat de 19e eeuw haar loop
voor de helft had volbracht. Laten we mogen beproeven, U die
beweging in beeld te brengen.
De adressen aan de synode in zake de approbatie van het beroep
naar Amsterdam van dr. L. S. P. Meyboom die naar adressanten
meening leerstukken loochende en bestreed, welke „de kern en den
hoofdinhoud" uitmaken van de leer der Hervormde kerkhadden
ook weerklank gevonden bij het classikaal bestuur van Middelburg, x)
Ook hadden ongeveer een half jaar later 16 Nov. 1854
twee der voornaamste Middelburgsehe predikanten geineend tegen
de voortschrijdende neologie in de kerk te moeten opkomen, en
te protesteeren tegen de uitspraken van de synodale commissie in
de zaken van dr. Meyboom en dr. Zaalberg te 's-Gravenhage.
Het waren ds. B. ,T. H. Taats, een vriendelijk en welwillend man,
vroeger te Harderwijk de bakermat van een der genoemde
adressen alsmede de gevierde predikant J. L. ten Kate
Neerlands dichter-zanger bij uitnemendheid, die na kort verblijf
te Marken zijn Patmos en zijn Pontus te gelijk en langer
verblijf te Almkerk zich sinds vóórjaar 1850 in grooter werk
kring en met zijn bovengenoetnden collega in overvolle kerken
mocht verheugen. a) Doch noch het een, noch het ander trof
eenig doel. De beschuldigingen in de adressen neergelegd werden
door de synode allerminst aanvaardintegendeel euvel opgenomen
en de adressanten zeivenzijdie „onrust veroorzaken in de
1) Bedoeling was, dat dit hooge kerkelijk college de uitspraken van het classi
kaal bestuur van Arasterdam en van het Prov. kerkbestuur van N.-Holland zou
vernietigen en ook, door beteugeling der leervrijheid in de kerk, de leer der Her
vormde kerk krachtiger zou handhaven dan tot dusver was geschied.
2) Zie ziju rede bij de aanvaarding der Evangeliebediening in de gemeente van
Middelburg den 7den April 1850. Amsterdam 1850.