48
en na eene bedeeling in dezelve heerscht, zou iedere gevoelige
ziel treffen."
Op liet platteland was de toestand vooral niet gunstiger. De
landbouw kwijnde als nooit te voren; de prijzen van het land
bedroegen in 1813 van 120 tot 240 francs het gemet (ongeveer
2/5 hectare), de huurwaarde wisselde af van 6 tot 20 francs. Over
bedelarij en landlooperij wordt algemeen geklaagd, en het aantal
buitenplaatsen was, sedert de beschrijving daarvan in de Zeeuwsclie
Kroniek van Smallegange op het einde der 17e eeuw, met
meer dan de helft verminderd.
l)e ingezetenen van Sluis wendden zich in 1814 met een adres
tot den Souvereinen Vorst, om maatregelen te nemen ter voor
ziening in hun beklagenswaardigen toestand. Hij besluit van 10
April 1815 werd dientengevolge, onder meer, verordend: „dat
alle bijzondere eigenaren, die, na daartoe te zijn opgeroepen,
hunne bouwvallen voor 1 November a. niet zullen hebben ge
ruimd, hunne gronden aan de stad Sluis zullen moeten overla
ten." „Hiermede," zeggen Gedeputeerde Staten, „nu zullen niet
alleen de financiën van Sluis aanmerkelijk worden gesoulageerd
maar ook de stad bevrijd worden van de wanstaltige puinhopen
waarmede dezelve sedert deszelfs ongelukkig bombardement was
bezet gebleven."
De toespraak, waarmede de Gouverneur van Zeeland op 19
September 1814 de eerste vergadering der Provinciale Staten
opende, bevatte stellig geene overdrijving: „Wilde ik mij hier
in bijzonderheden inlaten, ik schetste Ulieden den diep vervallen
staat van al de middelen van ons bestaan; de voorbeeldelooze
verwaarloozing van zoo vele publieke administration-het
achterlijke der geldmiddelen van stedendorpenarmbesturen
gestichten; den hopeloozen toestand van vele polders; de
verlamming van havens en zeegatenhet bederf der zeden
de minachting van de godsdienst; de toenemende losbandig
heid; de onbezorgdheid over de opvoeding der jeugd; de
algemeene verarming en vermagering der ingezetenen: en Gij
lieden zou met mij gereedelijk overeenkomendat de taak tot
welke Gij ulieden heden verbonden hebt, allergewigtigst is."