96
Plagt den honger niet te stelpen.
Kreeft en steur en Bosse krabben
Schoon zij ons de mage schrabben
Zijn alleen voor geile lusten
Die den mensch nooit laten rusten
Gij die naar den regel leeft
Eet wat beter voedsel geeft."
De gezondheidsleer en de natuur, die nog sterker is dan de
leer, hebben Cats in het ongelijk gesteld en de Zeeuwsche vis-
schersbevolking vaart wel bij de steeds toenemende vraag naar
schelpdieren. Terwijl de groote visscherij in dit gewest wegens het
verdwijnen van de visch onder de kust langzamerhand verloopen is
en eene in liet begin der vorige eeuw te Zierikzee beproefde poging
tot oprichting van eene haringvisscherij geheel mislukte, hebben
daarentegen de garnalenvisscherij te Arnemuiden, Vlissingen en
Veere, de boj,visscherij te Tholen, alsmede de mosselcultuur met
Bruinisse en Philippine als hoofdzetels zich weten te handhaven en tot
een niet onbelangrijken tak van volksbestaan uit te breiden. Maar
bovenal is van gewicht de oesterteelt op de Ooster-Schelde, welke
in 1813 als een zelfstandige tak van bedrijf nauwelijks bestond.
Van 18131875 was deze visscherij deels voor ieder geheel
vrijdeels werd zij uitgeoefend op bestaande natuurlijke oester-
banken, die bij verloting voor een korten termijn aan visschers
(doch niet aan kweekers) in concessie uitgegeven werden; dit
stelsel leidde tot roofvisscherij op groote schaal, omdat men over
de oesterbanken niet lang genoeg kon beschikken, om er met
vrucht bedrijfskapitaal aan te besteden. Steeds luider werden de
klachten en verzoeken van de oesterkweekers, om de perceelen
voor langer termijn aan de meestbiedenden hetzij visschers
of kweekers te verpachten, en daardoor eene kunstmatige
oesterteelt mogelijk te maken. Die zeer wenschelijke verandering
kwam eindelijk in 1875 tot stand en sedert dien is de oester
cultuur een met groot kapitaal gedreven, zeer winstgevend be
drijf geworden. Door de intensieve cultuur is de productie aan
zienlijk toegenomen, de roofvisscherij voor goed tegengegaan en
de visschersbevolking stoffelijk gebaat. Wel hebben de kleine
visschers van vroeger hunne zelfstandigheid verloren door in
