Ill
niet in liet Provinciaal Verslag over 1837 te lezen: „De Ver-
eenigingen der zoogenaamde separatisten zijn van weinig belang
en winnen niet in aanhang; onder dezelve vindt men schier
geene lieden van aanzien of invloed, nu en dan hebben dezelve
boven het bij de wet toegelaten aantal plaats; deze worden door
de plaatselijke politie geconstateerd en door de regtbanken met
oplegging van boete aan de hoofden en degenen, die hunne
woningen daartoe leenen, gestraft, welke boeten meestal met
dwangmiddelen ingevorderd moeten worden."
De calvinisten waren destijds zelfs een voorwerp van spot; men
noemde ze „fijnen," ook wel „knikkers" of „knikkerianen," om
dat zijnaar men wilhunne goed- of afkeuring bij de samen
komsten door hoofdschudden of knikken te kennen gaven.
Toen zekere Jacob Janse Maas te Brigdamme bij Middelburg
in 18-13 een „Dichtstuk op den mensch op grond van den
Bijbel" uitgaf, eindigende met de woorden:
„Dus was Gods oogmerk in het scheppen,
Gij menschen moet uw handen reppen,
En werken Gode alleen ten prijs!
Uw liartstogt naar de Konst bestieren;
Zoo nietvertrek dan naar de Mieren
Leert hare wegen en w:ordt wijs,"
werd dit door Braga aldus omgezet:
„DAGELIJKS VERTREK NAAR DE MIEREN!!!
Nieuwe onderneming van J. J. Maas,
Timmermansbaas.
Die naar de Konsl hun liartstogt bestieren
Bekomen geen plaats.
Overigens de condities te lezen
In het heerlijke
DICHTSTUK OP DEN MENSCH,
Voor de armen in Brigdamme en St. Laurens
In 't licht gegeven, nog kort voor dezen,
Bij HENDRIKSE, Middelburgprijs 10 cents."
Wat zijn de tijden sedert veranderd ten gevolge van de toelating
van steeds breeder kringen tot het kiesrecht en van de eenzijdige
schoolpolitiek der liberalendie in hun doctrinarisme geen
