114
vele en velerlei: behalve de reeds genoemde gebouwen de St.
Bavokerk te Aardenburg, de gebrandschilderde glasramen uit de
kerk van Biervliet, de kerk te Brouwershaven, de St. Maria-
Magdalenakerk en het stadhuis te Goes, de St. Willebrordskerk
en het Schepenhuis te Hulst, de kerk met toren te Kloetinge,
het Stadhuis, de Oostkerk, de Kloveniersdoelen (infirmerie), de
huizen de Steenrots, St. Pieter, 1) de Gouden Zon en het gebouw
der Provinciale Bibliotheek te Middelburg, het kasteel Westhove te
Oostkapellehet slot Moermond te Renessehet Stadhuis te Tholen
de Groote kerk, de Oampveersche toren en de Schotsche huizen
te Veere, de vuurtoren te Westkapelle, de Nobelpoort, het stad
huis en de groote toren te Zierikzee, eindelijk bijna op elk dorp
eene aardige plattelandskerk met toren.
Er hebben in Zeeland met zijn grijs verleden in den loop der
tijden veel meer merkwaardige en monumentale gebouwen bestaan
doch met name in de vorige eeuw in dat opjzicht wel onzen
zwarten tijd zijn er een aantal meedoogenloos afgebroken.
Men kan hierom treuren en wraak roepen over zooveel vandalisme
waaraan wij toen ter tijd dok zouden hebben medegedaan!
men kan evenzeer zich verheugen, dat er nog zooveel gespaard
is geblevener is altijd reden om te huilen of te lachende
levensbeschouwing van Heeaclitüs tegenover die van Dejiocritus.
Dat er ten slotte nog zooveel behouden is en dat de restauratie
van talrijke bouwwerken werd ter hand genomen, is, naast het
krachtige initiatief van den heer de Stuers, te danken aan den
eenigen man, dien Zeeland niet missen kon en toch afstaan
moest, den fijngevoeligen, smaakvollen kunstkenner, den heer
J. A. Erederiks. Zijn heengaan zelf werd voor Zeeland echter
tot een monument, daar hij eene te zijner eere en te zijner beschik
king bijeengebrachte geldsom als eene eerste en milde bijdrage
schonk aan de onder zijne auspiciën opgerichte Vereeuiging tot
instandhouding van oude gebouwen te Middelburg.
Zoo ziet dan Zeeland den dageraad van de tweede eeuw van
ons herboren volksbestaan met een kalm, maar vastberaden ver-
1) De houten gevel van dit huis is thans geplaatst aan den zijgevel van het
gebouw van het Zeeuwsch Genootschap.
