157
Nemen wij nu aan dat de syphilis na de ontdekking van
Amerika, dus na 1492, in Europa kwamdan hebben de Zeeuwen
hun deel spoedig gekregen
Tevens begrijpen wij nu ook hoe deze nieuwe ziekte den
Gasthuismeesters verontrustte en hen er toe bracht den heelmeester
aan te sporen zijn best te doen, terwijl zij daarvan aanteekening
maakten in het rekeningenboek.
Omtrent het werk der chirurgijns vinden wij nog wel eens een
zeer enkele maal een mededeeling, zoo in 1565 „betaelt mr. J an
mr. Benedictus mr. Steven mr. Jan Pels en mr. Geert twin-
tich scellin. gr. over de visitatie en hafzetten van een bootsgezelle
synen arm".
Een aardige bijverdienste genoten de heelmeesters voor hun
hulp verleend bij de rechtspleging; zoo kregen mr. Benedictus
en mr. Hendrik ieder zes pond „omdat zyluvden haer cuere ge-
daen hebben aenden man die zyn handt voorder stadthuys afge
houden was".
En daar het afhouwen (van neus, ooren, handen) tot de ge
wone middelen der rechtspleging dier dagen behoorde, zal deze
inkomst een vaste post zijn geweest in het kasboek der chirurgyns.
liet is voor de tegenwoordige heelkundigen een heele rust dat
deze straffen niet meer bestaan, want bij den huidigen stand van
het vak zouden zij zeker verplicht zijn, althans te trachten, om
door een onmiddellijke hechting van bloedvaten, zenuwen en
peezen de hand te redden.
Wat zouden de rechtbanken van deze straffen trouwens spoe
dig hebben afgezien na inzage der daaruit voortvloeiende re
keningen
Uit de studie der rekeningen krijgen wij steeds den indruk
dat de Gasthuismeesters het werk der chirurgyns op prijs stelden
in tijden van ongewoon veel werkbij epidemieën of in oorlogstijd
kregen de heelmeesters geregeld verhooging van loon.
1) Dit kan worden verklaard door de ontscheping vau 24000 Spanjaarden te
Arneinuiden 10 Juni 1496, ter gelegenheid van de aaukoinst aldaar van Johanna,
de oudste dochter van den Koning vau Spanje, en bruid van Philips den Schoonk.
Zie A. A. Fokker Geschiedenis der syphilis in de Nederlanden 1861.
