177
In 1604 stonden aan het hoofd van den inwendigen dienst de
ziekenmoeder en de keukenmoeder; in 1681 echter is er een uit
gebreide instructie voor een binnenvader bij gekomen.
De taak der ziekenmoeder gold de huishouding en de verple
ging der zieken, waartoe haar vooral het toezicht op de dienst
boden was opgedragen.
Wat de huishoudelijke zaken aanging stond de ziekenmoeder
onder het geregeld toezicht van de vrouwen der Gasthuismeesters
de „buttemoeders"die ieder kwartaal een groote inspectie hielden.
Uit de instructie van 1681 voor den binnenvader blijkt dat
hij met de ziekenmoeder het toezicht deelde over het geheel, en
dat hij in het bijzonder toezicht uitoefende op alle werklieden in
het gesticht werkzaam, en ook op de chirurgijns. Voor de rest
verrichtte hij ook eenig administratief werk.
De keukenmoeder moest toezicht houden op „alle spysse ende
drancen ende voornemelyck op wyn, sterck bier, suycker ende
specerie"ook moest zij alle porties ronddeelen „alle middach ten
elft' uren en t'avonts ten ses uren".
Alle dienstboden hadden te samen één ordonnantie„voor de
dienstboden int generael"behalve „de outste Dienaer" die er
een had voor zich zelf alleen.
Hij moest meegaan met de doctoren om op een „schaillie"
lei, de dranken en spijzen op te teekenen die voor de zieken
werden verordend. Hij hield een algemeen toezicht op de wijze
waarop de zieken werden behandeld.
„Item voor den middach ende namiddach als het gebeth ge-
daen is eer de portie vuytgedeylt wort sal hy alle de besouckcrs
der siecken vuyt den Gasthuysse doen gaen".
Uit deze aanhaling zien wij dat er alle dagen bezoek was in
die jaren (1604) en dat de bezoekers het gebed mochten mee
maken, maar daarna verzocht werden heen te gaan.
De ordonnantie voor alle dienstboden te samen geeft ons nog
het meeste inzicht in de verpleging. Het blijkt ons dat de dienst
boden de zieken verpleegden, 's Morgens na het opmaken van
ile bedden kreeg elk „een glas goet bier ofte een romer wyn".
Het werd door de keukenmoeder, als hoofd der kelderafdeeling,
verstrekt „ende dat tegen de quade reucken".
