J
30
In 1612 was er van de kapel niets meer over, getuige een besluit
van 11 December van dat jaar, waarbij het Vrije aan een ieder,
die zulks verlangde, verlof gaf om de lijken ook te begraven op
Terhofstede„waar de kapel gestaan heeft" x).
Naast Terhofstede verrees dus in den aanvang van de jaren
1600 een tweede gehucht, voor het grootste gedeelte in ellendige
krotten bestaande moeten wij aannemen, waarin de soldaten, die
de vesting te bewaren hadden, met vrouw en kind een onder
komen vonden, een ruwe bende van overal voor huurloon bijeen
geraapt die, als op een goeden dag de grootvorst van Moskoviën,
de koningen van Denemarken en Zweden 2) of andere potentaten
de werftrominel lieten roeren mét belofte van hooger soldij en
kans op rijker buit, het stof van hunne voeten schudden en met
al hun hebben en houden wegtrokken om elders te gaan vechten
om het even tegen wien.
Het spreekt van zelf dat de overheid de godsdienstige belangen
van dit soldatenvolk niet verwaarloosd heeft. Van 's lands wege
werd telken jare een extratoelage gegeven aan de predikanten
van Sluis, Sint Anna ter Muiden en Cadzand, die er van 1621
af „den godsdienst bedienden" 3). Een jaar of tien later werd
er een nieuwe regeling getrolfen. Omstreeks 1630 hadden na
melijk de genoemde predikanten aan den Eaad van State ver
zocht, dat zij „om de bezwaarlijkheid des diensts, als wel ordinaris
300 en 400 toehoorders aldaar zijnde, en om verscheidene andere
redenen daarvan ontlast mochten zijn en dat aldaar een predikant
als eigen zoude mogen beroepen worden". De Raad had daar wel
ooren naar: „is om goede confideratiën (dus luidde zijn besluit
van 13 September 1630) en om den waren godsdienst zoo veel
mogelijk te bevorderen goedgevonden en geresolveerd, dat de
heeren van dezen Rade, eerstdaags trekkende op de verpachting
in Vlaanderen, zullen spreken met Burgemeester en Schepenen
1) Blijkens een brief van den landsontvanger dk Jonge te Slnis aan den Raad
van State van 7 Oct. 1719 werden op het kerkhof van Terhofstede destijds door de
omwonenden nog lijken ter aarde besteld.
2) Vgl. Resol. Vrije 11 Aug. 1612.
3) Resol. Raad van State 13 Sept. 1630.
