29
gelijk opgevoerd ten behoeve van het toenemend aantal patiënten
en de daarmee gelijktijdig stijgende behoeften. Voor een opwonend
geestelijk verzorger werd gebouwd, eveneens als voor de gezins
verpleging en voor het steeds uitbreidend dienstpersoneel.
Zoo werden die stille dennenbosschen aan de Moerstraatsche
baan, waar slechts de vogelen zongen, en de hazen en konijnen
hun knabbelende levenstaak volbrachten, nu vol van menschelijke
bedrijvigheid en tintelend van leven. Daar predikt en catechi
seert de dominé, daar geeft de onderwijzer les en de doctoren
cursus daar is een smederij in actie en een timmerwinkel in
gang, daar gaat de landbouwer tot zijn veelsoortigen arbeid uit,
en worden de stallen verzorgd, daar vindt de tuinman bij ieder
jaargetijde zijn afwisselenden arbeid. Daar is koop en verkoop
daar is bezoek en bekijk. Daar gaat in één woord het verkeer
met de maatschappij zijn gewonen gang.
De tijd is voorbij dat het krankzinnigen-gesticht een gevangenis
gelijk was en ook als zoodanig werd beschouwd en dat de krank
zinnige absoluut een gevaarlijk mensch moest zijn, met groote
kracht en veel gedruisch. Dat ijzeren traliën in de gebouwen
en dwangbuizen voor de lijders noodzakelijk geacht werden.
Nu is een stichting als „Vrederust" een ziekenhuis en niets
meer, en het aanzien geeft ook geen anderen indruk. Het
Paviljoen, op zich zelf staand, met onbeperkte ruimte daarom
heen, geeft als van zelf een gevoel van vrijheid en ruimte.
Natuur en cultuur, met alle de rijke hulpmiddelen waarover
onze tijd beschikt, zijn in dienst gesteld om „Vrederust" te maken
tot een boomrijk en bloemrijk oord, tot een plaats van werk
zaamheid en vrijheid.
Voorzeker, iedere stichting als deze, ook „Vrederust," zou
kunnen verhalen van veel ellende. Hier een liehaamlijk lijdende,
en daar een geestelijk lijdende. Hier een door eigen schuld ver
woest leven, en daar een leven ondergegaan door mishandeling.
Hier een die gestruikeld is over de zorgen van het levenen
daar een die gevallen is over de weelde van het leven. Hier
iemand die een onheilspellend einde van dezen tijd ziet, en daar
iemand wien de eeuwigheid slechts ellende voorspelt. Nu eens
een veelbelovend jong leven achter duistere wolken schuilgegaan,
