24
eer van Zeeland. Het voorval symboliseert de verdere geschiedenis.
De verbindingsweg tusschen het Katholieke landelijke en het
Gereformeerde zeevarende Zeeland liep over Zierikzee en Veere.
In September 1577 kwamen dan de Staten van Zeeland bijeen
om de maatregelen te nemen, welke hun zwaar gehavend gewest
weer in orde zouden brengen. Evenals bij de Staten-Generaal in de
Pransehe omwenteling gaven de financiën aanleiding tot de samen
komst dezer vergadering, maar zij zou eene constituante worden.
Op den eersten dag waren alle steden vertegenwoordigd, behalve
Zierikzee. De vergadering besloot denzelfden dag behalve de
rentmeesters en Roels, die reeds aanwezig waren ook de auditeurs
uit te noodigen om hun licht over de financiën te laten schijnen.
Op 4, 5 en G September zijn eenige besluiten genomen, die
vermoedelijk mogen worden aangezien als een officieele vaststelling
van hetgeen te voren officieus was overeengekomende snelheid
van besluiten en de eenstemmigheid zijn anders moeilijk te ver
klaren, en het ligt ook voor de hand, dat men niet onvoorbereid
begonnen is. Op den 7den raakte het scheepje vast. Dit moet
blijken uit het zinnetje, dat Roels naderhand boven de notulen
van dien dag invoegde„Maiicus de la Palma is absent geweest
den 7en ende gebleven uuyte vergaderinghe tot den 14en derselve".
De beteekenis wordt duidelijk, wanneer men voor den eigennaam
leestde voorzitter.
Er was geen voorzitter, en ook geen secretaris, want het sprak
niet van zelf, dat Roels wederom pensionaris zou zijn. Zijne
notulen zijn slechts particuliere aanteekeningen en verraden zich
als zoodanig; toen hij later pensionaris was geworden, heeft hij
ze bij de officieele stukken gevoegd.
De oplossing van een staatkundig vraagstuk wordt dikwijls
bepaald door de wijze waarop men het aanvat, en deze hangt in
eene vergadering grootendeels af van den voorzitter. De strijd
om het voorzitterschap was inderdaad een strijd om den regeerings-
vorm. Onze eerste vraag is, of daaromtrent niets overeengekomen
was. Het blijkt van wel, maar de gedachtengang en het gevoel
van de oude Zeeuwen zijn ons eenigszins vreemd, terwijl men
bovendien toen een tijdperk van overgang doormaakte en in 1580