57
land en in het Buitenland gebleken is, dat waar de verkeers
wegen niet aan de eischen van den tijd voldoen, de daaraan ge
legen havenplaatsen in bloei en welvaart achteruitgaan en dat
zonder goede havens en Hinkc verkeerswegen de welvaart van een
streek op den duur niet mogelijk is.
Doch ik moet er dadelijk aan toevoegen, dat men omgekeerd
niet mag verwachten, dat een haven reeds tot bloei zal komen
alleen door het feit, dat zij goed is aangelegd en goed geoutil
leerd; daarvoor zijn nog andere factoren noodig, zooals voor
beelden, zelfs uit onze naaste omgeving, helaas duidelijk hebben
doen zien.
Uit den aard van mijn betrekking heb ik steeds veel belang
gesteld in den aanleg van havens en de verbetering van scheep
vaartwegen en van hun ontwikkeling. Ook de havens van
Walcheren hebben in hooge mate mijn belangstelling getrokken;
zoowel wat het verleden betreft, maar nog meer wat betreft
de toekomst. Ik heb daarom gemeend de aandacht voor deze
havens te mogen vragen en achtereenvolgens wilde ik be
spreken de havens van Feere, Arnemuiden, Middelburg en
Vlissiugen.
Deze vier havenplaatsen hebben in hooge mate bijgedragen tot
den bloei van Walcheren. De geschiedenis van de eene plaats
houdt weder verband met die van de anderen, vandaar dat ik
over alle vier een enkel woord wilde raededeelen.
Het spreekt vanzelf, dat waar deze vier plaatsen zoo dicht bij
elkaar liggen, er vooral in den bloeitijd groote concurrentie en
naijver tusschen haar bestond en dat elk voor zich zooveel moge
lijk trachtte voordeel van haar positie te trekken en bij den
landsheer of bij andere autoriteiten steeds aandrong op het ver-
leenen van meerdere privilegies en er steeds ten sterkste opkwam
tegen gunsten, verleend aan anderen, wanneer zij meenden, dat zij
daardoor zelf in de verdrukking zouden kunnen komen.
Thans is die strijd geëindigd. De omstandigheden zijn in den
laatsten tijd ook geheel gewijzigd en de eenige havenplaats van
Walcheren is feitelijk nog alleen Vlissiugen. Voor de verbetering
en uitbreiding van deze haven is een wetsontwerp aanhangig ge-
