22
Hierbij zij echter nog opgemerkt, dat vóór de geheele indijking
van het Zwin er eene geregelde vaart bleef bestaan tusschen Sluis
en Holland met zeer goed ingerichte beurtschepen, maar uit den
aard der zaak was die reis nog wisselvalliger en onzekerder, dan
die van Breskens en Middelburg uit.
Welken weg nu de bedoelde deputatie genomen heeft, weet ik
niet, maar wel weet ik, dat mijn vader van die reis in de ouder
lijke woning terugkwam en veel van zijne ontmoetingen in 's Hage,
waar hij menigen ouden vriend terugvond, te vertellen had en
inzonderheid van zijne audiëntie bij den Souvereinen Vorst.
Daarover is mij vooral eene bijzonderheid bijgebleven, zeker omdat
mijn vader haar later meermalen verhaalde. Zij is deze: Zijne
Hoogheid wees de deputatie op den breeden Scheldemond, waar
door Staats-Ylaanderen van Noord-Nederland gescheiden was,
zoodat die landstreek meer eigenaardig met België behoorde ver-
eenigd te zijn. De burgemeester (maire) van Hulst, de heer
Maertens, medelid der deputatie, gaf dadelijk zijne instemming
daarmede met luider stemme te kennen. Geen wonder. Hij was
lloomsch-Katholiek. Mijn vader antwoordde echter op 's vorsten
aanmerking, dat door nationaliteit, zeden en gewoonten Staats-
Vlaanderen meer tot het oude vaderland, dan tot België getrokken
werd. Met het oog op den heer Maertens en misschien één of
twee andere leden der deputatie, zal mijn vader waarschijnlijk
het woord „Godsdienst" niet hebben genoemd. En toch, helaas,
was de Godsdienst niet het minste element, dat hier werkzaam
was. Lrnmers, het grootste gedeelte, vooral van het Westelijk
gedeelte van Staats-Vlaanderen, bestond en bestaat nog uit af
stammelingen van vluchtelingen om des geloofs wille. Van de
Eransche réfugiés herinner ik mij nog uit mijn jeugd een zeer
oud man, Omon, die op den eersten dag des jaars mijn vader
zijn Nieuwjaarswensch in de Eransche taal toebracht. Deze kan
dus nog iemand geweest zijn, wiens vader tot de vluchtelingen
behoorde, die tijdens de herroeping van het Edict van Nantes
zich te Aardenburg, althans in de omstreken, zijn komen vestigen.
Al die afstammelingen kenden België, waar in de vorige eeuw
fanatisme en priesterdwang ten troon zaten en velen hunner waren
nog tijdgenooten geweest van van Krieken, die in België's